Dozen kunnen aan verhuizen doen denken. Je zou kunnen zeggen dat de overgang van oud naar nieuw ook een beetje verhuizen is. En dan kunnen we de vraag stellen: “Wat pakken we mee van het oude jaar en wat niet?” In een zwarte doos kunnen we alles steken wat we liever niet meenemen: de blijvende conflicten overal ter wereld; de pijn en verdriet die samengaan met de coronacrisis; onze frustraties omwille van de lange duur van de crisis en alle beperkende maatregelen; de eenzaamheid; de wanhoop van sommigen die hun baan verloren; … ieder van ons zal wel heel wat in die doos kunnen steken dit jaar. In een witte doos kunnen we alles opbergen wat we graag meenemen naar het nieuwe jaar: de inzet van zovelen in de zorg; de solidariteit; de aandacht voor mensen, vaak op een stille, onopvallende wijze; de inspiratie bij zoeken naar nieuwe wegen om contact te houden in familie, onder vrienden en in onze geloofsgemeenschap; de herontdekte vreugde om kleine dingen en attenties, … Misschien hebben we wel een tweede witte doos nodig. In ieder geval hebben onze dozen niets te maken met de ‘Doos van Pandora’. Want één van de belangrijkste dingen die we mogen meenemen naar het nieuwe jaar is de ‘hoop’! Ik wens jullie allen ‘Vrede en alle goeds’ voor 2021!
Nieuwjaar zal waarschijnlijk wel de dag zijn waarop de meeste wensen worden uitgewisseld. Dat kan gaan van een cliché "gelukkig nieuwjaar" (ofschoon dat ook een mooie wens is: je wenst mensen veel geluk toe, of nog beter: dat ze gelukkig zouden kunnen zijn...) tot meer persoonlijke wensen. Uit mijn studententijd herinner ik mij dat "een goed lief" regelmatig werd toegewenst (maar daarbij moest je natuurlijk wel opletten dat je mee was met de laatste evoluties, want anders kon zoiets wel wat raar vallen...). "Een goede gezondheid" behoort eveneens tot de klassiekers en mag, zeker vanaf een bepaalde leeftijd, niet ontbreken. Het wordt meestal gevolgd door "... dat is nog het belangrijkste!" Hoe belangrijk een goede gezondheid is, hebben we dit jaar zeker gemerkt. En dan heb ik het nog niet alleen over onze fysieke, lichamelijke gezondheid, maar evenzeer over onze geestelijke. Die laatste is de afgelopen maanden minstens zo sterk bedreigd geweest als de eerste (hoeveel mensen waren er gewoon perfect gezond op lichamelijk vlak, maar hadden het innerlijk erg moeilijk?) ofschoon ze niet altijd dezelfde aandacht heeft gekregen. Tegen een virus is misschien een vaccin beschikbaar, maar wat kan je doen als je perspectief mist, als je gedeprimeerd bent of gebukt gaat onder eenzaamheid? Dat is allemaal nog een stuk minder eenvoudig... En toch... want biedt met name de rijkdom van het evangelie niet een schat om te helen wat er scheef kan zitten op het vlak van geestelijke gezondheid? Het perspectief dat Jezus geeft en dat zo goed als altijd te maken heeft met liefde - zowel de liefde die je jezelf doet weggeven als de liefde die je zomaar krijgt - is minder en minder gekend, maar wordt des te meer gemist... "Een goede gezondheid" - op lichamelijk én op geestelijk vlak - is echt wel "een mondvol" en draagt veel verder dan we op het eerste gezicht vermoeden. Het is precies mijn wens voor u in het nieuwe jaar!
Mijn broer heeft als hobby de geschiedenis van de beide wereldoorlogen. Hij heeft daar heel wat literatuur over, verzamelt objecten die ermee te maken hebben en gaat slagvelden, musea, monumenten en oorlogskerkhoven bezoeken. In onze streek – Geel, in de Kempen – is trouwens hard gevochten bij de bevrijding in 1944, bij de oversteek van het Albertkanaal en het Kempisch Kanaal door de Engelsen en de Canadezen. Er zijn dus in Geel ook oorlogskerkhoven voor de soldaten die zijn omgekomen bij deze gevechten. Sinds enkele jaren is mijn broer initiatiefnemer van een actie om op kerstavond kaarsjes te gaan plaatsen op de graven van de oorlogskerkhoven. Het gebruik komt uit Nederland, waar het op verschillende plaatsen een traditie is geworden. De eerste keer is mijn broer er alleen aan begonnen, het volgende jaar kwamen er enkele mensen bij om te helpen, het jaar daarop kwamen een jeugdbeweging en een vaderlandslievende vereniging meedoen. Maar dit jaar kon het uiteraard enkel in eigen bubbel… Ik vind dit een mooi initiatief. Tijdens de kerstdagen steken we graag kaarsen aan, bij de kerstkribbe en een beetje overal in huis. In deze donkere dagen herinneren ze ons aan de woorden van Johannes in het evangelie van kerstdag: “het licht schijnt in de duisternis” (Joh 1,5). Kaarsen bij oorlogsgraven op kerstavond drukken nog sterker uit dat het licht van de hoop, het licht van de goede wil, het licht van de vredeswil, het licht van God… sterker is dan de duisternis van oorlog en dood. “Het ware Licht, dat iedere mens verlicht, kwam in de wereld” lezen we in hetzelfde evangelie (Joh 1,9). Dat vieren we in de kersttijd. Oorlogen en virussen kunnen dat licht niet tegenhouden. Het schijnt overal waar mensen “van goeden wille” zijn.
Pastor Benno.
Hebt u nog positief nieuws waarover ik mag schrijven? Laat het mij weten. Dank.
Je kinderen of kleinkinderen een verhaal vertellen is meestal een momentje van quality time. Ik kan daar echt van genieten. Dat is ook de reden waarom ik ervoor gekozen heb om Godly Play verteller te worden.
Vandaag de dag is het voor ouders niet meer zo evident om het kerstverhaal te vertellen. Niet iedereen heeft een kinderbijbel in huis. Vanuit de ouders van de communicanten kwam daardoor de vraag of wij het kerstverhaal wilden vertellen aan de kinderen. Frederika, een van de ouders met een groot verteltalent, heeft dat voor ons gedaan. Dirk heeft het voor ons op film gezet.
Misschien een ideetje om dezer dag samen met je kinderen of kleinkinderen het kerstverhaal te beluisteren en bekijken.
Op de zon- en feestdagen na Kerstmis wordt het kerstmysterie vanuit verschillende oogpunten bekeken. Zo zien we op de zondag na Kerstmis in het bijzonder naar de heilige familie: Jezus, Maria, Jozef. Jezus is zoals velen onder ons opgegroeid in een gezin. Hij kent dus de zorgen en de vreugden van onze gezinnen. Hen vertrouwen we vandaag speciaal aan de Heer toe. Heel wat gezinnen hebben het in deze coronatijd niet makkelijk. In dit B-jaar lezen we het evangelie van de opdracht van Jezus in de tempel (Lucas 2,22-40), dat op het feest van Lichtmis zal worden herhaald. We vernemen hoe Maria te horen krijgt van Simeon: “uw eigen ziel zal door een zwaard worden doorboord”. Straffe woorden. Maar moeders begrijpen waarover het gaat.
Pastor Benno.
Hans Holbein senior Opdracht van Jezus in de tempel,
Hamburger Kunsthalle
Ieder van ons heeft ongetwijfeld een lievelingskerstlied. Wat is dat van jou? Van kindsbeen af heb ik een enorme voorliefde voor het Engelse lied ‘In the bleak midwinter’. Het is een kerstlied op een gedicht van Christina Rossetti uit 1872. Ze was de zus van Dante Gabriel Rossetti, bekend als de stichter van het broederschap van de prerafaëlieten, een groep schilders in het Victoriaanse tijdperk. Het gedicht werd in 1906 op muziek gezet door Gustav Holst (inderdaad, de componist van ‘The Planets’) en drie jaar later eveneens door Harold Drake. Maar het is de versie van Holst die mij het meest naar het hart grijpt. De tekst zelf vertelt over hoe Jezus in de koude winternacht geboren wordt. Vooral de laatste strofe is heel aansprekend. Ze luidt als volgt:
What can I give him Poor as I am If I were a shepherd I would bring a lamb If I were a wise man I would do my part What can I give him Give my heart.
Vertaald klinkt het als: ‘Wat kan ik hem geven, arm als ik ben? Als ik een herder was, dan bracht ik hem een lam. Als ik een wijze was, dan zou ik mijn deel doen. Wat anders kan ik hem geven dan mijn hart?’ Wat kan ik zelf op deze Kerstdag als geschenk brengen naar die God die zo dichtbij komt? Wellicht is er voor God geen mooier geschenk dan mijn hart open te stellen voor dit Goddelijk mysterie van nabijheid! Laten we dus vol vreugde zijn en dankbaar dat God ons zo nabij is! Hier luisteren we naar een gloednieuwe versie van dit oude lied door Jamie Cullum. Hij is een bekende jazz artiest die deze maand een record brak door een virtuele pianoles te geven aan 2282 deelnemers waarin hij het lied ‘in the bleak midwinter’ op piano aanleerde. Hier een heel intieme en hedendaagse versie van dit prachtige lied, waarbij we ons de vraag kunnen stellen: wat is mijn geschenk aan dit Kerstkind Jezus? Zalig Kerstfeest!
Vanavond vieren we kerstavond. De reis naar Bethlehem loopt ten einde. Hoe zou de ezel deze reis ervaren hebben? Ik vond bij het leegmaken van het huis van mijn moeder een verhaal met een mogelijk antwoord op die vraag. De ezel in kwestie was van de koppige soort, wat ezels meestal zijn, zo zegt men toch. Hij had het gehad met mensen en zeker met zijn meester die een echte dierenbeul was. Eten was er maar weinig, de lasten konden niet zwaar genoeg zijn en een stal vond hij overbodig. De ezel had maar één doel: losbreken en in vrijheid leven! Maar hij wordt gekocht door Jozef, die een ezel nodig heeft voor Maria tijdens de reis naar Bethlehem. Hoewel de ezel zijn plan om ooit te ontsnappen niet opgeeft, raakt hij meer en meer onder de indruk van de vriendelijkheid en zorgzaamheid van Jozef en Maria. Onderweg helpt hij hen ontkomen aan hachelijke situaties zoals een confrontatie met struikrovers. In Bethlehem aangekomen kunnen Maria en Jozef alleen maar terecht in een stal. En daar wordt het Kind geboren. Vanaf het eerste moment is de ezel zo geraakt door het Kind dat hij elke gedachte aan vluchten uit het hoofd zet. Bij dit Kind wil hij blijven want dit is een bijzonder kind! Laten ook wij ons raken door het Kind in de kribbe?
Pastor Chris
Bezinning
Mochten we een beetje gelijken op de bewoners van de kerststal… Een beetje op Maria: meewerkend met Gods genade in overgave en in groot geloof.
Een beetje op Jozef: dat je iets mag hebben van de bescheidenheid en trouw waarmee hij zijn verantwoordelijkheid heeft gedragen.
Een beetje op de engelen: boodschappers van goed nieuws, van vrede, vreugde en geluk.
Een beetje op de herders: die hun schapen leiden en beschermen.
Een beetje op de ezel: een-en-al-oor, luisterbereid en veel verdragend. Mocht je iets hebben van zijn koppige trouw om door te zetten op de goede weg.
Een beetje op de os, het dier dat trekt: we hebben nood aan voortrekkers en spoortrekkers.
En veel, heel veel op het Kind: dat ook in jou iets mag doorstralen van het echte leven en dat in jou de Liefde onweerstaanbaar wordt, iedereen verwarmend. naar Goes
Heb je dat ooit al meegemaakt dat je in de winter op zolder kwam, of in een soortgelijke plaats, en daar onbedoeld, bijvoorbeeld bij het openen van een oude kast, een oude bromvlieg (of dat per se een "oude" is, weet ik eigenlijk niet. Ik zeg het naar analogie met een oude brombeer) uit haar winterslaap wekte? Zo'n beest draait dan even versuft rond, in de hoop om zo snel mogelijk een nieuwe, veilige schuilplaats te vinden. Tegenover een niet zo vlieg-vriendelijk persoon, die aan het leven van dat beestje een einde zou willen maken (misschien wel uit revanche voor het vliegen-plaag gedrag van andere dagen...), heeft ze dan véél minder kans om te ontkomen dan op een hete zomerdag... Het is wel duidelijk: je treft bromvliegen op hun aller kwetsbaarste moment, wanneer ze met hun winterslaap bezig zijn... Is het bij ons, mensen niet juist zo? Zelf voel ik van jaar tot jaar beter aan hoe deze periode van duisternis, waar zelfs het licht overdag - voor de relatief weinige uren dat het er is - van erg belabberde kwaliteit is, mij - of in het algemeen: ons - erg kwetsbaar maakt. Dat wij elkaar deze dagen zo nodig hebben (en dus: zo moeilijk kunnen missen!) of dat we anderzijds zo op elkaar betrokken zijn, ook op de armsten en misschien zelfs nog het meest op hen, zou dat daarmee niet te maken hebben? In onze kwetsbaarheid herinneren we ons opnieuw beter wat we in onze momenten van kracht zo gemakkelijk uit het oog verliezen... Hoe goed dat de Kerk daar eeuwen geleden al woorden heeft op geplakt, door juist in deze periode de geboorte van het Goddelijk Kind te vieren - Licht dat in de wereld komt - en de engelen van jaar tot jaar opnieuw te laten zingen: "Vrede op aarde aan alle mensen van goede wil!"... het kon voorwaar op geen beter moment van ons bestaan komen... Daar is dan het Kind, het is komen zeggen wat wij voor elkaar bedoeld zijn en dat we elkaar best nooit meer uit het oog verliezen...
Tony, pastor
Kerstnacht in de Kathedraal van Brussel in betere jaren...
Brussel wordt vrouwvriendelijker. Dat is goed nieuws. Vorige week is er een motie goedgekeurd die moet helpen om de veiligheid en het welzijn van vrouwen in de stad te verbeteren: van meer openbare toiletten over gelegenheden om borstvoeding te geven tot intelligente straatverlichting. En ook aan de vervrouwelijking van straatnamen enz. wordt gedacht. Doe zo voort, Brussel! In Leuven laten vrouwen van zich horen. Letterlijk zelfs. Daar zijn twee zussen die elk weekend samen met hun buren om 12u op straat komen zingen. Het is begonnen tijdens de eerste lockdown. Toen werd er elke dag samen gezongen. Sinds september gebeurt het nu enkel in het weekend. Zo hou je het langer vol. Een twintigtal buren doet mee. Ook de burgemeester is al eens komen meezingen. Er is begeleiding van viool, accordeon en melodica Gekende schlagers krijgen een aangepaste coronatekst, die op voorhand in de brievenbussen worden gestopt. Nu in de kersttijd worden natuurlijk ook de klassieke kerstliederen gezongen. Voor de initiatiefneemsters en de deelnemers is het ook een manier om contact te houden, aan elkaar te vragen hoe het gaat, iets te vertellen aan elkaar. Het schept een gevoel van warmte en solidariteit in deze donkere dagen. Samen zingen kan het gevoel van eenzaamheid wegnemen. Maar er zijn nog andere manieren om uit de eenzaamheid te geraken. Een Nederlandse vrijwilligersorganisatie in ’s Hertogenbosch is een gratis online zelfhulpcursus begonnen. De deelnemers krijgen gedurende twee maanden elke dag een mail. Soms is dat een tekst, soms is het een video, soms is het een schrijf- of doe-opdracht. Voor de doe-opdracht moeten de deelnemers de deur uit voor een contact met buren of een gesprekje op straat. Zo worden mensen ertoe gebracht om uit hun isolement te komen. Een inspirerend initiatief. Misschien zouden we zoiets hier bij ons ook kunnen proberen. Maar laten we vooralsnog niet wachten op een mail van de zelfhulpcursus om naar mensen toe te gaan. We kennen zeker genoeg mensen die wachten op een contact, een telefoontje, een teken van leven. En dan was er nog de ‘Grote Coronastudie’ van een aantal universiteiten. Daaruit blijkt de een hoog percent van de mensen bereid is om de coronaregels na te leven, ook in de kerstperiode. Ook vindt een grote meerderheid van de bevolking dat de zorgverleners het eerst moeten gevaccineerd worden. Maar wat nog het meest bemoedigt, is dat jongeren vinden dat anderen eerder dan zij het vaccin moeten krijgen. De ‘jeugd van heden’ is nog zo slecht niet… Dat is positief nieuws voor de toekomst.
Pastor Benno.
Hebt u nog positief nieuws waarover ik mag schrijven? Laat het mij weten. Dank!
Vandaag zetten we onze tocht naar Bethlehem verder. Op het eerste zicht met figuren die niet in de advent thuis horen, maar ook zij waren op weg naar Bethlehem.
Deze tijd van het jaar is iedereen ijverig op zoek naar het juiste geschenk. Al zal het dit jaar anders zijn dan anders, geschenken horen bij een feest. Dat wisten de wijzen al die het kind in de kribbe kwamen bezoeken. Het juiste geschenk voor iemand vinden, is voor velen een extra stress factor. Zeker als je zoals ik een hekel hebt aan shoppen. Voor mij is shoppen iets functioneel, funshoppen daar kan je mij geen plezier mee doen. Dus geen extra stress voor mij dit jaar. Want wat is het mooiste geschenk? Welk geschenk maakt jou diep van binnen gelukkig?
Mijn grootste geschenk dezer dagen is samen met de kinderen en kleinkinderen rond de tafel zitten en het leven delen. Daar kan ik echt van genieten. Dit jaar zal het anders zijn. Geen familiefeest, geen kinderen, geen kleinkinderen... maar wat het draagbaar maakt is te weten dat ik op die manier meewerk aan een hoger doel: de gezondheid van velen, de draagkracht van allen die het beste van zichzelf geven.
Laat dat tijdens deze feestdagen ons geschenk zijn dat we aan elkaar geven.
Tijdens de advent kan je geleidelijk de kerststal opbouwen. Het kan een manier zijn om toe te leven naar Kerstmis. Het kan telkens een moment van meditatie zijn. Zo hebben we in de eerste adventsweek de os en de ezel met de lege kribbe gezet (zie blog 28 november), in de tweede adventsweek de herders met hun schapen (zie blog 5 december), in de derde adventsweek het beeldje van Sint-Jozef (zie blog 12 december). Voor de vierde adventsweek voegen we het beeldje van Maria erbij. Want de vierde zondag van de advent is de ‘Maria-zondag’. De figuur van Maria staat op de voorgrond. Zij wordt de moeder van Gods Zoon. We kunnen de bekende woorden van de profeet Jesaja bemediteren; “Zie, de maagd zal ontvangen en een zoon baren, en zij zal Hem noemen ‘Immanuël’, God-met-ons” (Jes 7, 14) . In Jezus is God dicht bij ons gekomen. Hij is één der onzen geworden. Hij heeft ons mensenbestaan gedeeld om ons zijn liefde te laten kennen. Maria is uitgekozen om moeder van Gods Zoon te worden, maar in haar zijn wij allen uitverkoren, begenadigd. Maria heeft Jezus ‘ontvangen’ en ‘ter wereld gebracht’; wij zijn geroepen om Jezus in ons leven binnen te laten en naar de wereld te brengen. Op Kerstmis gaan we weer de geboorte van Jezus gedenken. Zijn komst in de wereld en in ons hart vieren. Daarom leggen we op kerstavond het beeldje van het kindje Jezus ook nog in de kribbe. Het kan weer een moment van gebed en bezinning zijn, voor het hele gezin. We kunnen de aloude tekst van Jesaja lezen: “Een Kind is ons geboren, een Zoon werd ons geschonken; en men noemt Hem: Wonderbare Raadsman, Goddelijke Held, Eeuwige Vader, Vredevorst” (Jes 9,5). Of we kunnen het kerstevangelie lezen. Of bidden met de podcast die speciaal voor kerstavond is gemaakt. En wat doen we met de beeldjes van de ‘Drie Koningen’? In sommige families en gemeenschappen is het een mooi gebruik om de Drie Koningen vanaf kerstdag op weg naar de kerststal te laten gaan. Zeker voor de kinderen kan dit leuk zijn. Elke ochtend kunnen ze op zoek gaan waar de Koningen nu weer staan: de ene dag in de badkamer, de andere dag op de trap, dan weer op een vensterbank, of boven op een kast, enzoverder… Tot ze op het feest van de Openbaring - Driekoningen, dit jaar op zondag 3 januari – eindelijk bij de kribbe aanbelanden. Zo wordt visueel voorgesteld wat we lezen bij de profeet Jesaja (60, 3) in de eerste lezing van dit feest: “volkeren komen af op uw licht, koningen op de luister van uw dageraad”. Mogen wij allen dat Licht vinden. Zalige kersttijd.
Bij het lezen van de titel boven deze blog vrees of hoop je misschien dat ik vandaag even de gelegenheid neem om de Kerstspecial van de Kampioenen op Kerstdag aan te prijzen. Dan moet ik je jammer genoeg teleurstellen. De Kampioenen krijgen in de media al meer dan genoeg promo. Ik zou je daarentegen graag uitnodigen om op Kerstavond 24 december om 18.30 u. (onze tijd) af te stemmen op BBC 2. Naar jaarlijkse traditie wordt dan immers de avonddienst vanuit King’s College in Cambridge uitgezonden. Het King’s College Choir is wellicht het meest vermaarde knapenkoor op Engelse bodem. En zoals steeds start de dienst met de tedere stem van een knaap die solo het bekende lied ‘Once in Royal David’s City’ inzet, een lied dat wij kennen onder de naam ‘Heden zal Uw redder komen’. Deze dienst genaamd ‘The Festival of Nine Lessons and Carols’ bestaat uit 9 Bijbellezingen doorspekt met tal van Kerstliederen. Bij deze dienst is er publiek aanwezig, maar gezien er weinig plaats is, mag je jou zelf bij de allergelukkigsten prijzen als je deze dienst kan bijwonen. Het is mijn diepste droom om ooit eens in mijn leven deze dienst te mogen meemaken. Maar ik vrees dat het bij een droom zal blijven. De Anglicaanse kerk heeft een overweldigende traditie van kerstliederen of ‘christmas carols’ zoals ze daar genoemd worden. En tot op vandaag worden er nog steeds nieuwe carols gecomponeerd. Het is voor een componist een grote eer wanneer jouw carol door het King’s College Choir gezongen wordt. In King’s, zoals het door de Britten kortweg genoemd wordt, is de traditie van de Kerstavonddienst meer dan honderd jaar oud, en sinds 1928 wordt het jaarlijks op de radio uitgezonden, zelfs tijdens de Tweede Wereldoorlog. Sinds 1954 gaat het ook jaarlijks op TV. Het koor zelf is gesticht in de vijftiende eeuw, en bestaat uit 16 jongens tussen 9 en 13 jaar die school lopen in King’s College en 14 jonge volwassen mannen eveneens uit King’s College. Er is een ganse traditie verbonden aan wie de openingszin van ‘Once in Royal David’s City’ mag zingen. Alle jongens moeten het instuderen, maar slechts enkele minuten voor de viering wordt bekend gemaakt wie het zal zingen. In ieder geval is het een magisch stukje liturgie, waar ik je dit jaar, nu we niet samen live Kerstavond in de kerk kunnen vieren, graag van harte op uitnodig! Dit jaar zal er geen publiek aanwezig zijn in King’s, en dit omwille van de corona. Maar net als de Tweede Wereldoorlog kan ook corona de ‘kampioenen van King’s’ niet tegenhouden. Het zal je ongetwijfeld in de juiste kerststemming brengen. Wellicht nog veel meer dan onze eigen Vlaamse Kampioenen dat kunnen doen (ofschoon dat natuurlijk ook wel eens plezant kan zijn!). Hierbij laat ik je als voorsmaakje graag kennis maken met de versie uit 2015.
Adventskalenders: je hebt ze in verschillende soorten. Er zijn de commerciële, om het zo uit te drukken, met chocolade of pralines of waarbij je elke dag een prijs kan winnen. Soms gaat een deel van de opbrengst van de verkoop naar een goed doel. Dat is dan toch positief. Verder hebben deze adventskalenders weinig met Kerstmis te maken. Maar ik kan mij goed inbeelden dat veel kinderen en volwassenen er plezier aan beleven. En dat is ook wat waard in deze coronatijd. Er is ook een ‘culturele’ adventskalender, die ik toegestuurd kreeg, zelfs van twee verschillende personen. De meeste musea zijn wel terug open maar een bezoek is niet altijd zo vanzelfsprekend. Daarom was ik blij verrast met de adventskalender van het museum Mayer Vandenbergh. Elke dag krijg je een kunstwerk te zien met een kort woordje uitleg. Een echte aanrader! In deze tijd die zo anders is dan we gewoon zijn is de eigen pastorale adventskalender (met dank aan pastor Gino en Wim) een pareltje van bemoediging en steun op weg naar Kerstmis. Vorige zondag was ik tussen 11 en 12 uur in de kerk van de Heilige Familie (Sint-Lambrechts-Woluwe) om eventuele bezoekers te verwelkomen. Wanneer je binnenkomt, vind je rechts een prachtige adventsstal. Maria, die zwanger is, en Jozef zijn met de ezel op weg naar Bethlehem. De engel verkondigt de Blijde Boodschap aan de herders die zich haasten naar de stal. Vorige zondag hadden enkele volksvrouwen zich bij hen gevoegd. Het zijn prachtige, levensechte beelden. Zo wordt deze adventsstal elke zondag meer een kerststal. God komt ons in een Kind tegemoet! Het zijn eenvoudige mensen die dat Kind het eerst mogen begroeten. Wat een vreugde!
Zijn uw plannen voor Kerstmis al gemaakt? Hopelijk hebt u geen lockdownparty op het oog? Misschien gewoon thuis blijven, een ommetje maken, een knuffelcontact zien...? Een gewone Kerstmis zal het zeker niet zijn: de vaste ingrediënten moeten immers ontbreken! Geen echte familie bijeenkomst dit jaar en ook geen kerkdienst. Het wordt afkicken... en nu al dromen van de volgende editie in 2021? Alhoewel... op één punt kan het misschien toch wel een héél klein beetje Kerstmis zijn! Er zijn inderdaad geen kerkdiensten, maar de kerken zijn niet gesloten, toch zeker niet allemaal! U wist misschien nog niet dat ook dit jaar de Kerststal werd gezet en welk moment is beter om daarnaar te komen kijken dan Kerstdag? Wat denk je van het volgende: kom met Kerstmis, het feest van het Licht, op bedevaart naar de kerk. Of beter: van bij u thuis, van "Nazareth", naar de kribbe, naar "Bethlehem". Misschien kan het wel te voet - zoals het traditioneel paste voor een bedevaart. Maar per fiets, met auto of per bus kan natuurlijk ook. Kom alleen of met heel het gezin - nu er in de kerk opnieuw 15 personen tegelijk mogen binnen zijn, kunnen we wel wat mensen opvangen... We zullen zorgen voor een goed onthaal, een verwarmd huis en wat muziek. Zegt het je iets? Je kan zeker terecht in de gemeenschapskerken (Sint Jozef, OLV Stokkel) op 24 én 25 december van 15 tot 18 uur. (Voor andere kerken en tijdstippen: zie op onze website). En waarom zou je bij dit "geboortebezoek" aan het kindje ook geen geschenkje meebrengen? Een pakje niet-bederfbare voeding zal zeker zijn weg vinden naar mensen in nood. En een centje voor welzijnszorg kan u evengoed achterlaten... Het zal dit jaar geen échte Kerstmis zijn. Of misschien toch. Als we het Kind vinden, ís het Kerst!
Als ik dit schrijf heb ik juist vernomen dat Nederland in een strenge lockdown gaat. Tevoren maakte Duitsland hetzelfde bekend. Er zijn dan wel vaccins op komst, maar het einde van de coronacrisis is nog niet voor onmiddellijk. We zijn nog niet aan de nieuwe patatjes, zeggen ze in mijn streek. Gelukkig is er heel wat positief nieuws dat ons helpt om de moed erin te houden. Zo was er iemand die mij een filmpje stuurde over de hond Boy, die in het kader van een project van therapie met huisdieren vreugde brengt aan mensen met dementie of Alzheimer in een woonzorgcentrum. Doordat die mensen de hond mogen aanraken, strelen, zijn vacht kammen, komen ze uit zichzelf, kunnen ze glimlachen, worden ze blij, gaan ze praten met de hond en met de begeleider. Het filmpje was wel gemaakt vóór de coronamaatregelen. Waarschijnlijk is aanraken of zelfs rondwandelen met Boy in het woonzorgcentrum voor het ogenblik niet meer mogelijk. Maar het maakt er ons wel bewust van hoe belangrijk fysisch contact is, hoe mensen het nodig hebben om aan te raken en aangeraakt te worden. Zo voelen we dat we leven. Nu we afstand moeten houden van mekaar wordt ons dit nog meer duidelijk. Ook kreeg ik een artikel opgestuurd waarin we uitgenodigd worden om ‘De Genereuzen’ te steunen. De Genereuzen zijn een beweging van mensen met en zonder beperking die er zich voor inzetten om mensen met een beperking zoveel mogelijk aan het gewone samenleven te laten deelnemen. Nog te veel gaan mensen met een beperking naar een aparte school of hebben ze een apart werk, worden ze verplaatst met aparte busjes en nemen ze weinig deel aan het jeugdbewegings- en verenigingsleven. Deze coronatijd maakt dat alles er niet beter op, integendeel. Door allerhande projecten willen ‘De Genereuzen’ komen tot een meer inclusieve samenleving, en dat tegen het jaar 2030! Dat is bemoedigend nieuws. De Genereuzen verdienen onze steun. En tenslotte, positief nieuws uit de culturele sector, nog wel in Brussel. In het gemeentehuis van Sint-Gillis hing al 60 jaar een schilderij waarvan men nu pas heeft vastgesteld dat het om een authentiek werk van onze Vlaamse schilder Jacob Jordaens gaat. Het wordt gerestaureerd en we zullen het hopelijk in het begin van 2022 kunnen gaan bekijken in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten. Het schilderij stelt de Heilige Familie voor. Dat doet eraan denken dat er in onze twee pastorale eenheden ook twee kerken van de Heilige Familie zijn: in Evere en in Sint-Lambrechts-Woluwe. En dat op het feest van de Heilige Familie, zondag 27 december, de eucharistie vanuit de kerk van Sint-Jozef zal uitgezonden worden door Kerknet. En het meest positieve nieuws is te mogen beseffen dat we allemaal samen een heilige familie mogen vormen. En dat we samen door deze moeilijke tijd gaan geraken.
In het kerstverhaal brengen de engelen Gods boodschap naar de herders. Heb jij ook ooit al eens het gevoel gehad dat God jou iets wilde laten zien of horen? Die vraag stelde ik mij na het verhaal van de derde adventszondag.
Heb ik ook ooit al eens het gevoel gehad dat God mij iets wilde laten zien of horen? Bij een eerste snelle reactie zou ik zeggen: neen, engelen van God ben ik nog niet tegengekomen en echt mysterieuze dingen zijn aan mij ook voorbij gegaan.
Maar is dat wel zo? Hoe laat God zich horen en zien aan mij? Ik ben vandaag blijven stilstaan bij wat de engelen zeiden: "Wees niet bang, wij brengen goed nieuws, uw hart zal vervuld worden van vreugde."
Welk goed nieuws heb ik vandaag gehoord of wat heeft mij vandaag blij gemaakt? Heb je al eens geprobeerd voor jezelf op te sommen wat je die dag heeft blij gemaakt? Waar heb je kunnen van genieten of wat gaf je energie om op te staan en verder te gaan. Niet gemakkelijk hoor, de momenten die tegen zaten die dag wegen vaak veel meer door dan de goede dingen. Maar je kan je daar in oefenen en na een tijdje ontdek je dat er meer momenten zijn die je energie geven, die een glimlach op je gezicht toveren, dan je eerst dacht. Dat zijn die momenten die je moet koesteren. Het zijn die momenten waar God heel dichtbij komt en jou iets wil zeggen. Misschien wel door een engel, want er zijn engelen van mensen die jou alle goeds toewensen. En misschien was jij ook wel een engel voor iemand, want ook dat maakt je gelukkig.
"Wees niet bang" God is bij je, alleen moeten wij Hem leren zien en horen in de dingen van elke dag.
Om toe te leven naar Kerstmis, kunnen we tijdens de advent al geleidelijk onze kerststal opbouwen, week na week. We kunnen dat doen met de kinderen of de kleinkinderen, om hen bewust te maken van het kerstgebeuren. Maar ook voor de grote mensen kan het een moment van meditatie zijn. Voor de eerste week van de advent hebben we de os en de ezel met de lege kribbe gezet (zie blog van 28 november). Voor de tweede week van de advent hebben we de herders met hun schapen gezet (zie blog van 5 december). Nu, bijvoorbeeld vanavond, op de vooravond van de derde adventszondag of in de loop van de derde adventsweek, kunnen we het beeldje van Sint-Jozef in de kerststal plaatsen. Waarom Sint-Jozef? Het heeft te maken met vreugde. De derde adventszondag is de ‘zondag van de vreugde’. In het Latijn: zondag Gaudete, zoals in de blog van gisteren werd uitgelegd. Wij mogen ons verheugen, blij zijn, niet alleen omdat Kerstmis dichterbij komt, maar vooral omdat de Heer ons nabij is. Het gedenken van de geboorte van Jezus doet ons ook denken aan zijn wederkomst in heerlijkheid. Dan zal God alles in allen zijn. Wij mogen ons verheugen, blij zijn, omdat we geloven: God heeft het laatste woord. God is sterker dan kwaad en dood. Dat geeft ons vreugde, ook in moeilijke tijden. Geen oppervlakkige vrolijkheid, maar een rustige, innerlijke vreugde, omdat wij weten: eens komt alles goed. Maar er is nog meer. Niet alleen mogen wij ons verheugen in de Heer, maar God verheugt zich ook in ons. Zo lezen we in de deutero-Jesaja (Jes 62,5): “zoals een bruidegom zich verheugt in zijn bruid, zo zal God zich verheugen in u”. God is blij om ons. Omdat Hij ons graag ziet. En liefde maakt blij. God houdt van ons met de intense liefde van een bruidegom voor zijn bruid. “Zozeer heeft God de wereld liefgehad, dat Hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven, opdat al wie in Hem gelooft, niet verloren zal gaan, maar eeuwig leven zal hebben.” Zo lezen we in het evangelie volgens Johannes (3,16). Dat vieren we met Kerstmis. En daarvan maakt Sint-Jozef ons bewust. Hij is de man van Maria, haar “zeer zuivere bruidegom” zoals oude gebeden hem noemen. Hij zegt ons in deze derde adventsweek: “zoals een man blij is om zijn vrouw, zo is God blij om u. Want Hij ziet u graag”.
Deze week las ik dat er nu ook een geluksdriehoek bestaat. De voedseldriehoek kenden we al. Maar de geluksdriehoek? Aan de hand van die driehoek kunnen we peilen hoe gelukkig we zijn. Vreugde vinden in het leven en in de dingen die je doet, dragen zeker in hoge mate bij tot iemands geluk. Ik moest hierbij denken aan wat pastor Tony vorige week tijdens de online adventsconferentie zei. Hij had het over de vreugde. Kerstmis heeft te maken met de diepe vreugde te mogen ervaren dat God midden onder ons komt wonen. Ook in het geloof is vreugde dus heel belangrijk. Overmorgen is het trouwens ook ‘Gaudete-zondag’. Het is de derde zondag van de Advent en is vernoemd naar de Gregoriaanse intredezang voor die zondag ‘Gaudete in Domino semper, iterum dico, gaudete!’ Het zijn de woorden uit de eerste brief van Paulus aan de Filippenzen (4, 4) waarin Paulus de gemeente van Filippi oproept: ‘Verheugt u in de Heer te allen tijde. Nog eens: verheugt u!’ Het geeft aan dat we over de helft van de advent zijn, en dat Kerstmis nu wel met rasse schreden dichterbij komt. De liturgische kleur op die dag mag zelfs wat vrolijker: daar waar het in de advent paars is, mag de voorganger op Gaudete-zondag de roze kleur dragen, een mengeling van paars en wit. Het wit van Kerstmis is er nog niet, maar het schijnt toch reeds door. Het ‘verheugt u’ weerklinkt ook in het prachtige adventslied ‘O kom, o kom Emmanuel’. Het weerkerend refrein is ‘Weest blij, weest blij, O Israël! Hij is nabij, Emmanuel!’. Vandaar mijn vraag aan jou vandaag: hoe blij ben jij? Ervaar jij een zekere vreugde te beseffen dat God tastbaar onder ons aanwezig komt? Dat we hem kunnen ontmoeten en dat hij rakelings nabij is? Iets om over na te denken. Misschien kan je jou laten inspireren door de versie van het lied gebracht door de Australische groep ‘For KING & COUNTRY’. Het is niet de versie die je onmiddellijk zou verwachten. En het is mogelijk dat je het lied liever hoort zingen door een koor, of het gewoon liefst in de kerk meezingt. Maar je moet toch toegeven dat er van deze versie een grote dynamiek uitgaat. En hoe leuk is het niet om te zien hoe enkele hipsters van dit lied een hedendaagse versie maken en daarbij ook tonen dat ze er nog in geloven ook! Zeker luisteren en vooral ook kijken!
Eén van de twintig vragen die een persoon, meer of minder bekend, te beantwoorden krijgt in een (welbekend) weekblad. Terug te vinden op de laatste pagina. Zelfs kardinaal Jozef De Kesel beantwoordde ooit die vraag als volgt: “Ik heb er geen. Twintig jaar geleden heb ik enkele maanden een kanarie gehad, maar die vergat ik weleens eten te geven. Dat nooit meer.” Nu wil ik zeker niet beweren dat dit de meest relevante vraag van de twintig is maar in deze coronatijden misschien meer dan anders. Nu onze ontmoetingen zo beperkt moeten blijven en dat voor veel mensen meer eenzaamheid meebrengt, kan een huisdier een verschil maken. Je kan een babbeltje slaan, op veilige afstand, met iemand anders die ook met zijn of haar hond wandelt. Een spinnende kat op schoot kan tot rust brengen, … en ja, ik praat ook regelmatig tegen mijn kanarie. Antwoorden doet hij af en toe met een lied, zeker wanneer er ook muziek te beluisteren valt. Dieren ontbreken ook niet in deze adventstijd en in het kerstverhaal. De twee voorbije zatedagen kon u al in de blog lezen hoe de os en de ezel verwijzen naar een tekst uit Jesaja. Dat is ook zo voor de herders die met hun schapen op weg gaan naar Bethlehem. En is jezus zelf niet de Goede Herder die zijn schapen kent bij naam, die hen geleidt naar groene weiden en helder water, die het verloren zoekt tot Hij het gevonden heeft en het dan op zijn schouder terugbrengt naar de anderen? Wat een vreugde dit te mogen weten, geloven en ervaren: ‘De Heer is mijn Herder, aan niets ontbreekt het mij.’
We waren net toe aan de zegen van de mooie vormselviering - ondertussen ook alweer bijna twee maanden geleden - toen ik iets voelden knarsen tussen mijn tanden. Even later werd ik er mijn van bewust dat er een hoekje van een kies was afgebroken, achteraan in mijn mond, gelukkig zonder pijn. Er zijn zeker minder verheven aangelegenheden om je tanden op stuk te bijten... Zo'n beschadigde kies heeft meestal wat scherpe kanten en ik wacht in zo'n omstandigheden dan ook nooit lang om mijn tandarts te consulteren. Omwille van de toen weer erg stijgende coronacijfers, suggereerde deze om nog een beetje te wachten, zodat het herstel van de eetkamer geen overbodige risico's op besmetting zou meebrengen. Ondertussen loop ik dus al haast twee maanden rond met enkele scherpe kantjes in mijn mond. Ik had altijd gevreesd dat zo'n breuk in de kortste keren zo leiden tot verdere afbrokkeling. Ik stelde me dan voor dat een gebroken tand minder weerstand heeft als er in wat taaier voedsel wordt gebeten en was daarom ook altijd wat extra voorzichtig. (Gelukkig ging de Heilige man vorige zondag mijn huisje voorbij, waardoor mijn kiezen gespaard bleven van het lekkers, dat bestemd is voor de zoete kinderen...) Maar kijk: geen verdere breuken. Zo'n kies heeft blijkbaar veel meer weerstand dan ik vreesde... Zou het met mensen niet eender zijn: hoezeer we ook gehavend zijn (en de afstand met al onze geliefden deze dagen zorgt zeker voor beschadiging), we hebben meer weerstand dan je zou durven denken. Hoe het met tanden juist zit, weet ik niet. Maar voor mensen heeft dat volgens mij alles te maken met de hoop: een sprankel van Gods Licht, dat nu al in ons leeft. "Gij moet niet vrezen" wordt zo toepasselijk gezongen in het Rorate Caeli, adventszang bij uitstel. "Noli timere..."
Vandaag is het 8 december, het hoogfeest van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria. Het is echt een feest voor de advent. Het brengt ons een stap dichter bij Kerstmis. “In Christus heeft God de Vader ons uitverkoren om heilig en vlekkeloos te zijn voor zijn aangezicht. In liefde heeft Hij ons voorbestemd zijn kinderen te worden door Jezus Christus” zegt Paulus in het epistel van dit feest (Ef. 1,4). Dat is hét Goede Nieuws, dé Blijde Boodschap bij uitstek. Positief nieuws van de voorbije dagen was uiteraard dat Rusland en daarna Groot-Britanië gaan beginnen met vaccinatie tegen corona. Maar daar verneemt u ongetwijfeld al genoeg over. Er moet toch nog ander positief nieuws zijn, dacht ik bij mezelf. Nu was er recentelijk geen goede ziel die mij op het één of ander attent maakte, dus was ik op mezelf aangewezen. Achteloos tikte ik op google ‘positief nieuws’ in. En wat ontdek ik? Er zijn meerdere sites die positief of goed nieuws brengen, als tegenhanger tegen al het trieste nieuws dat we krijgen. Velen onder u wisten dat waarschijnlijk, maar ik ben niet zo actief op internet, dus dat was toch wel positief nieuws voor mij: het goede nieuws ligt zomaar voor het rapen! Er zijn Nederlandse en Vlaamse sites met goed nieuws. Voor Vlaanderen springt de site met de voor de hand liggende naam ‘Goed nieuws’ (goednieuws.be) in het oog. Het is een vzw die werkt met vrijwilligers. Als tegengewicht tegen al het negatieve nieuws willen zij de nadruk leggen op het positieve in de wereld en zo bijdragen tot een positiever wereldbeeld. Zo wordt uitgelegd in hun visietekst. Ze bieden verschillende soorten goed nieuws aan: ‘betere wereld’, ‘gezondheid’, economie… enz. Je kan je ook abonneren om het goede nieuws in je mailbox te krijgen. Allemaal gratis voor niks. Maar je mag natuurlijk wel een gift doen. Mensen die zoeken naar positief nieuws en het verspreiden. Dát is positief nieuws.
Pastor Benno.
Onbevlekte Ontvangenis van Maria, door El Greco, museüm Santa Cruz,
Toledo.
Ook de Heilige familie ging op reis. Geen plezierreis, ze waren opgeroepen om zich te laten registreren. Hoogzwanger zijn en op reis gaan is geen ideale combinatie, dat kan je horen in het Godly Play verhaal van de tweede zondag van de advent.
De reis naar de bestemming is voor sommigen een noodzakelijk kwaad, de vakantie begint pas als men ter plaatse is. Voor anderen hoort het bij de vakantie. Als je op bedevaart gaat maakt de weg daar naartoe deel uit van de bedevaart. Ook de ongemakken horen erbij, je moet soms een beetje uit je comfortzone komen vooraleer je op de bedevaartplaats aankomt. Achteraf zijn dit meestal de verhalen die blijven hangen. Als we na onze Lourdesbedevaart samenkomen om de foto's te bekijken komen de verhalen los en daar zijn elk jaar enkele verhalen bij van 'onderweg'. Zo is er iets dat mij ook zal bijblijven vanuit een van de bedevaarten naar Lourdes (10 jaar geleden). We waren op terugweg met de trein en zaten in de laatste wagon. Het was een super lange trein. In sommige stations blijft de trein staan om het normale treinverkeer door te laten. En wanneer dat voor een lange periode is mag je de trein verlaten om op het perron een luchtje te scheppen. Dat deed ik dus ook. We hadden een half uurtje. Het was leuk om andere bedevaarders en ziekenhelpers te zien en een babbeltje te slaan. Op de achtergrond de omroeper van het station die de aankomst en vertrekken aankondigde voor het treinverkeer. Ik wandelde wat rond om de benen te strekken en stond wat te dagdromen. Toen ik omkeek stond er niemand meer op het perron. Er ontstond een lichte paniek toen ik plots de deuren hoorde dichtslaan. De treinconducteur, helemaal vooraan de trein wenkte en maande mij aan tot spoed. Het waren de langste minuten van mijn leven denk ik. Gelukkig is alles goed afgelopen en ben ik niet als 'verloren reiziger' gestrand. God zij dank was de treinconducteur een lieve man, die mij deze nachtmerrie bespaard heeft. Misschien ben jij onderweg ook al eens in problemen geraakt en blij geweest met de hulp van iemand die zijn goed hart liet zien. En kan je net als ik met veel dankbaarheid aan hem/haar terugdenken.
Het is een mooie gewoonte om tijdens de advent onze kerststal week na week op te bouwen. Het is iets om samen met de kinderen of kleinkinderen te doen, om hen bewuster naar Kerstmis te helpen toeleven, maar het kan ook een meditatiemoment zijn voor grote mensen. Vorige week hebben we de lege kerststal met de os en de ezel en de voederbak (kribbe) gezet (zie de blog van 28 november). Nu gaan we, op de vooravond van de tweede adventszondag of in de loop van de tweede adventsweek, de beelden van de herders met hun schapen erbij zetten. Waarom nu? De herders kwamen toch op bezoek in Bethlehem na de geboorte van Jezus? Ja, natuurlijk. Maar in de eerste lezing van deze tweede adventszondag -uit de deutero-Jesaja, over wie we het hadden in de adventsconferentie- horen we prachtige woorden over een herder: “Zie, God de Heer komt met kracht… Als een herder zal Hij zijn schapen weiden, in zijn armen ze samenbrengen, de lammeren dragen tegen zijn boezem, de schapen met zachte hand geleiden”. Deze woorden zijn voor ons werkelijkheid geworden in Jezus. In Hem is God naar ons toegekomen, ons komen zoeken zoals een goede herder naar zijn verloren schaap zoekt (Lc 15,1-8). Hij zoekt naar ieder van ons, Hij wil ons dragen en samenbrengen in zijn armen, ons tegen zijn boezem drukken, ons geleiden op paden van vrede naar een goede toekomst. Telkens als we deze week naar de herders bij de kerststal kijken, kunnen we daarover mediteren. En bidden met psalm 23: “De Heer is mijn herder, niets kom ik tekort. Hij laat mij wijden op groene velden. Hij brengt mij aan water, waar ik kan rusten, Hij geeft mij weer frisse moed. Mijn schreden leidt Hij langs rechte paden, omwille van zijn Naam. Al voert mijn weg door donkere kloven, ik vrees geen onheil waar Gij mij leidt. Uw stok en uw herdersstaf geven mij moed en vertrouwen”.
Neen, met de titel boven deze blog wil ik hoegenaamd niet op Uw gemoed werken door U ervan te weerhouden om tijdens de komende feestdagen hertenfilet te eten. Ik moet bekennen dat ik het zelf ook heel graag eet, ofschoon ik er natuurlijk niet te veel bij na mag denken. Herten zijn immers zulke mooie en edele dieren. Maar ik wil het vooral hebben over het muziekstuk van Arvo Pärt dat de titel draagt ‘The Deer’s Cry’, vertaald ‘de roep van het hert’. In 2007 ontving Pärt van een Ierse zangvereniging de opdracht om een muziekstuk te schrijven op de ‘lorica’ van St.Patrick, de patroonheilige van Ierland. In de keltische traditie is een ‘lorica’ een gebed of spreuk waarin Gods bescherming gevraagd wordt tegen het kwaad. In het Latijn betekent ‘lorica’ trouwens ook ‘borstplaat’. Een lorica is dus een soort van goddelijk bescherming. In het jaar 433 zouden de woorden van deze lorica de heilige Patrick en zijn monniken beschermd hebben tegen een bende heidense vijanden. Door voortdurend het gebed te reciteren, zagen de vijanden St. Patrick en zijn makkers aan voor een hert met haar jongen, vandaar de naam Deer's Cry, hertenroep. Daardoor zouden ze gered zijn. De volledige tekst luidt als volgt:
Christ with me, Christ before me, Christ behind me, Christ in me, Christ beneath me, Christ above me, Christ on my right, Christ on my left, Christ when I lie down, Christ when I sit down], Christ in the heart of every man who thinks of me, Christ in the mouth of every man who speaks of me, Christ in the eye that sees me, Christ in the ear that hears me.
(Christus met mij, Christus voor mij, Christus achter mij, Christus in mij, Christus onder mij, Christus boven mij, Christus aan mijn rechterzijde, Christus aan mijn linkerzijde, Christus als ik neerlig, Christus als ik neerzit, Christus in het hart van elke mens die aan mij denkt, Christus in de mond van elke mens die over mij spreekt, Christus in het oog dat mij ziet, Christus in het oor dat mij hoort.)
Pärt zette er een mantra-achtige en bezwerende melodie onder. Door de muziek en de tekst is het een innemende meditatie over de nabijheid van Christus. En is dat nu niet precies wat Kerstmis is, het feest van de Goddelijke nabijheid in Christus? Adventstijd is de periode om alsmaar gevoeliger te worden voor die nabijheid. Misschien kan dit lied, hier gezongen door het Londense Voces8, ons hierbij helpen.
‘Geduld is een mooie deugd, …’ zo zegt het spreekwoord en vaak wordt er aan toe gevoegd: ‘Ik ben blij dat ik ze heb.’ Dat laatste is niet altijd makkelijk in praktijk. Wachten in de file op de weg; wachten op een trein die te laat is; steevast de indruk hebben de verkeerde rij aan de kassa gekozen te hebben want links en rechts gaat het blijkbaar vlugger, … In deze coronatijden is ons geduld best rekbaarder dan anders want we wachten op betere tijden: op het terug mogen samenkomen met familie en vrienden; het terug samen mogen eucharistie vieren; hopen dat een goed vaccin ons verder helpt; enz. ieder kan daar zijn of haar eigen verwachtingen aan toe voegen. Er is zoveel om naar uit te kijken in het nieuwe jaar. En dat uitkijken brengt mij bij een Bijbelverhaal dat mij nauw aan het hart ligt: het verhaal van de verloren zoon of anders gezegd van de ‘barmhartige vader’. God wacht op ons met eindeloos geduld. We mogen onze eigen weg gaan, weg van Hem, maar we mogen ook altijd terugkeren. Laat ons daarom van deze Advent een tijd maken om ons te oefenen in geduld. Voor elk groot gebeuren is een wachttijd nodig. En is Gods menswording niet het grootste gebeuren?
Ik was één van de twee miljoen die maandagavond naar het journaal heb gekeken. De laatste editie, gepresenteerd door Martine Tanghe, wou ik niet missen. Het laatste beeld, waarin Martine haar zichtbaar nog onwennige kleinzoon, die haar bloemen was komen brengen, een knuffel gaf, waren ontroerend en haast iconisch. Een grote dame die symbool staat voor 42 jaar van ons recente verleden - het verleden zeg maar - dat de toekomst glimlachend omhelst. Dat gaat véél verder dan covid... Ik vond het afscheid nog om een andere reden aandoenlijk. Ik herinner mij nog dat ik Martine Tanghe op de televisie zag beginnen. Ik was dertien jaar, ik keek toen zo goed als alle dagen naar het TV journaal (dat toen nog niet door een nieuwsanker, maar door een beurtrol van journalisten werd gepresenteerd). Het is een soort herinneringen dat mij wat week maakt. Al ben ik achteraf niet zo'n trouwe televisiekijker gebleven - al dertig jaar heb ik geen toestel in huis - ik heb toch het gevoel dat ik op zekere wijze de hele loopbaan van deze journaliste heb meegemaakt. De eerste keer dat ik iemand met pensioen zie gaan, die ik ook heb weten beginnen... Ik denk terug aan een oude tante, die mijn ouders en ikzelf vaak gingen bezoeken toen ik nog geen tien was (oud is zeker het woord, ze moet toen vijf jaar jonger geweest zijn dan ik nu ben...). Bij elk bezoek jammerde ze 'dat ze oud geworden was' omdat haar jonge krachten meer en meer begaven". Ineens herken ik dat en voelt een oude tante aan alsof ze een jongere zus was. Omdat ik niet in een mijmering over de vergankelijkheid van alles wil verdwijnen, moet ik terugdenken aan de mensen, die in al die jaren voor mij iets hebben betekend. Of ook: degene voor wie ikzelf misschien iets heb betekend, meestal zonder dat ik het zelf wist. Er zijn er vele bij, in wie ik God heb vermoed - of ontmoet. Het is een gedachte die tegelijk warm en jong maakt: toekomst, die het verleden glimlachend omhelst. Daar kan geen covid tegenop...
Ook uit de wereld van de chemische industrie kan er positief nieuws komen. Zo signaleerde mij iemand een nieuwsbericht uit de Antwerpse haven. Daar gaan twee chemische bedrijven een ontziltingsinstallatie bouwen om brak water bruikbaar te maken voor afkoeling in de koeltorens, verdunning van producten, produceren van stoom… Op die manier moeten ze geen gebruik maken van het drinkwater uit het Albertkanaal. Vanaf 2024, wanneer de installatie klaar zal zijn, zal zo een enorme hoeveelheid drinkwater bespaard worden voor eigenlijk gebruik door de mens. En dat is zeer positief nieuws in deze tijden van toenemende droogte. Nog een ander positief waternieuws bereikte me. In Stevoort, bij Hasselt, staat een watermolen die helemaal gerestaureerd is en functioneert. Er wordt effectief graan gemalen. De molenaar denkt er zelfs aan om er zijn job voltijds te gaan uitoefenen. Meer en meer mensen ontdekken de kwaliteit van de bloem die een eigen smaak heeft omwille van het maalproces. Dat is toch ook positief nieuws. Je hoort en ziet wel eens windmolens die terug in gebruik worden genomen, maar een watermolen die terug maalt, kom je niet dikwijls tegen. Denken we maar aan de vervallen watermolen op de Woluwe in Sint-Lambrechts-Woluwe. Die ligt er toch maar triestig bij op die mooie wandelweg tegenover de shopping en niet ver van de kapel van Lenneke Mare. Maar het kan dus anders. Een molenaar brengt erfgoed uit het verleden tot leven en wil er zijn toekomst van maken. Industriebedrijven denken aan ons drinkwater in de toekomst. Bemoedigend nieuws. Het sluit aan bij de adventsbelofte die we lezen in Jesaja 43, 19, waar God zegt: “Zie, iets nieuws ga Ik maken, het is al aan het kiemen, weet gij dat niet? Ja, een weg ga Ik leggen in de woestijn, en rivieren in het droge land.”. Gods goede Toekomst is aan het kiemen. En wij mogen dat mee-maken. “De Geest en de bruid zeggen: kom! Laat wie het hoort, zeggen: kom! Wie dorst heeft, kome.Wie wil, neme het water des levens, om niet”. (Apoc. 22,17).
Pastor Benno.
Hebt u nog positief nieuws waarover ik iets mag schrijven? Laat het mij weten.
Geen nood als je het in Keulen hoort donderen. Voor velen is de advent iets wat ze moeilijk kunnen uitleggen. De adventskrans met de vier kaarsen, voorbereidingstijd op Kerstmis, dat kennen we allemaal wel. Dat het ook het begin is van een nieuw kerkelijk jaar, dat is al meer voor insiders hoor ik je denken.
De advent is een sterke tijd, een belangrijke periode is in het kerkelijk jaar. Waarom dat zo is vertel ik je in het filmpje?
Je ziet, we hoeven de weg naar Bethlehem niet alleen te gaan, de profeten wijzen ons de weg. Profeten leefden niet enkel vroeger, ook nu zijn er mensen die ons de weg wijzen. Heb je daar als eens bij stil gestaan?
Profeten zijn mensen die weten wat er echt belangrijk is, zij tonen ons de beste weg. Ken jij in jouw leven iemand die voor jou een profeet was? Iemand jou ooit heeft geholpen om te weten wat je moest doen op een moment dat je je helemaal in de war voelde, of toen je ruzie had met een goede vriend, of toen je opgroeide, of van werk veranderde, of toen je een baby kreeg, … Misschien een ideetje om deze week eens heel speciaal aan deze mensen te denken?
Nu we nog steeds niet naar de kerk kunnen komen om eucharistie te vieren, is het nog belangrijker dan andere jaren dat we de advent thuis bewust beleven, persoonlijk of samen met het gezin. Het visuele is daarbij van belang. Een adventskrans op tafel, of op de kast of de schouw of in onze gebedshoek, herinnert er ons aan dat het advent is. Het aansteken van de adventskaars kan een moment zijn om samen of alleen tijd te maken voor gebed of bezinning. Zo zouden we de gewoonte kunnen aannemen om elke avond de adventskaars(en) aan te steken en even stil te worden bij de tekst op onze adventskalender. Maar er kan nog meer. Een mooi gebruik is om tijdens de advent ook de kerststal al op te bouwen, week na week. Dat kan boeiend zijn voor kinderen, maar het kan ook een gelegenheid tot meditatie zijn voor de volwassenen. Dat kan zo gaan. Op de avond vóór de eerste adventszondag zetten we het stalletje, met de os en de ezel en de lege kribbe (als tenminste in uw beeldengroep het Kindje niet vastzit aan de kribbe). Os, ezel en lege kribbe verwijzen naar de woorden van de profeet Jesaja (1,3), die vanouds bij het begin van de advent worden gelezen: “Een os kent zijn eigenaar, een ezel de krib van zijn meester, maar mijn volk weet van niets, het heeft geen begrip”. Omwille van dit schriftwoord zijn de os en de ezel in de afbeeldingen en de beeldengroepen van het kerstgebeuren terechtgekomen. Want in de geboorteverhalen van de evangelies worden ze niet vermeld. De os en de ezel staan daar dus voor ons. Telkens als we tijdens de eerste week van de advent naar onze kerststal kijken, doen de os en de ezel ons de vraag stellen: bij wie hoor ik? En: wie stilt mijn diepste honger? Advent is: ons bewust worden – ‘begrip krijgen’- dat er Iemand naar ons toegekomen is om in ons leven te wonen. Bij Hem horen we thuis. Hij stilt onze diepste honger naar zinvolheid, naar liefde. De os en de ezel nodigen ons uit om dat te beseffen… Volgende zaterdag gaan we de herders bij de stal plaatsen. Waarom? Dat komt u dan te weten.
Heb jij het in deze coronatijd ook soms moeilijk om in slaap te geraken ’s nachts? Dan mag je jou troosten met het feit dat je niet de enige bent. Het is algemeen geweten dat er veel mensen slaapproblemen hebben in deze tijd. Dit kan zijn oorzaak vinden in heel wat zaken. Misschien ben je wat afgeschrikt door de vele beelden van zieke en stervende mensen die je via de media voortdurend binnenkrijgt. Of je bent bang omdat jouw inkomen bedreigd wordt door deze pandemie. Misschien maak je je zorgen om familieleden die alleen wonen of ziek zijn. Het kan ook zijn dat je angstig bent om zelf ziek te worden of anderen te besmetten. En natuurlijk is het teveel thuis zitten ook niet bevorderlijk voor de slaap. Je beweegt te weinig, eet en drinkt misschien wat te veel. Of je bent gestresseerd door het vele werk of door de kinderen die je thuis lastig vallen, terwijl je nog stapels dossiers moet doornemen. Dit alles kan ervoor zorgen dat het inslapen wat moeilijker verloopt dan voor corona. En dan kan je natuurlijk verschillende dingen proberen. Je kan een slaapmutsje nemen. Maar als je dit eenmaal gewoon wordt, is het na een tijdje moeilijk om er vanaf te geraken, en je wil toch geen alcoholverslaving aan deze coronatijd overhouden. Je kan wat relaxatieoefeningen doen, maar die zijn ook niet aan iedereen besteed, en soms word je daar nog nerveuzer van. Of je kan gewoon schaapjes beginnen tellen, maar bij mij heeft dit nog nooit echt veel zoden aan de dijk gebracht. Wat voor mij wel soms helpt is iets wat ik lees in psalm 4, hier in de vertaling van Huub Oosterhuis: ‘In vrede leg ik mij neer en ik slaap al. Gij doet mij wonen veilig en wel, Heer God, Gij alleen’. Als ik mij neerleg en er woelt nog van alles door mijn hart en mijn hoofd, dan durf ik tot God te zeggen: ‘God, dit is hetgeen waar ik vandaag mee bezig was, en ik leg het nu in Uw handen. Ik laat het los, want ik kan er nu toch niet veel mee doen. Draag gij er nu deze nacht verder zorg voor. Ik laat het aan U over. Morgen neem ik het wel terug van U over. En ik leg mij nu te rusten in Uw veilige armen.’ En geloof me of niet, maar dit helpt dikwijls! Het is alsof er een pak van je schouders valt. Hetzelfde wordt eigenlijk ook door Henry Purcell verwoordt in zijn prachtig lied ‘An Evening Hymn’. De vertaling van het lied luidt als volgt: ‘Nu de zon zijn licht heeft versluierd, en de wereld goedenacht heeft gezegd, begeef ik mijn lichaam richting het zachte bed, maar waar moet mijn ziel rusten? Lieve God, in uw armen, zou er ergens anders zo een aangename veiligheid kunnen bestaan! Dus leg je te rusten, mijn ziel! En prijs al zingende de genade die je dagen doet verlengen. Halleluja!’ Volg dus de oude wijsheid van Purcell, hier te beluisteren in een gloednieuwe versie van Tim Mead met La Nuova Musica.
U mag gerust zijn, dit is geen reclame voor een of andere rampenfilm en ik wil zeker geen tegenhanger starten voor de ‘positief nieuwsblog’ van pastor Benno. Het was een titel die mij trof in de krant. Dat is natuurlijk de bedoeling van en titel maar mijn aandacht werd vooral getrokken omdat het ging over Guatemala. Dit mooie, maar arme Centraal-Amerikaanse land komt zelden in het nieuws. En ook nu ging het over de armoede en corruptie die hand in hand gaan. Demonstranten betoogden in de hoofdstad tegen de inkrimping van het budget voor gezondheidszorg, mensenrechten en justitie. De meesten hielden hun protest vreedzaam, maar een minderheid ging over tot geweld, met een brandend parlement als resultaat. Guatemala ligt mij nauw aan het hart. Ik had het geluk om er tweemaal voor een maand naartoe te reizen. Het is een mooi land dat niet voor niets het land ‘van de eeuwige lente’ wordt genoemd. Reizen is in deze coronatijd een verre droom maar kijkend naar de foto van mijn Guatemalteeks petekind, kan ik elke dag toch wat reizen. Adolfo (door toeval ook het petekind van pater Leo Bollen) is het tweede petekind dat ik mag steunen via SOS Kinderdorpen. Hij woont in het Kinderdorp in Jocotàn, waar zusters Annonciaden een missiepost hebben. Weeskinderen en kinderen die door omstandigheden niet in hun familie kunnen opgroeien, wonen daar in ‘gezinsverband’ met een ‘mama’. Zij krijgen alle kansen om volop kind te zijn, op te groeien in een warm nest, te studeren en zo een betere toekomst tegemoet te kunnen zien. Waar mensen zich inzetten voor anderen, gebeuren wondere dingen. Ik dacht terug aan het evangelie van vorige zondag: ‘Wat je aan de kleinsten gedaan hebt, heb je aan Mij gedaan.’ In zijn homilie zei pastor Gino over het belang van ‘een druppel op een hete plaat’. Meter zijn van Adolfo is misschien ook maar zo’n druppel, maar vele kleine druppels kunnen een verschil maken.
Als je de foto ziet, zou je denken dat hij getrukeerd is. Maar dit beeld uit Zuid-Limburg, met name uit het land van Loon, tussen Sint-Truiden en Tongeren, is wel degelijk echt. Enkele kunstenaars hebben daar een paar jaar geleden een kunstwerk gemaakt, bestaande uit metalen platen, dat als naam kreeg "reading between the lines" - tussen de lijnen lezen. Het stelt een kerkje voor, je kunt er in en uit, je kunt er dwars doorheen kijken. Ik ben er onlangs naartoe geweest voor een wandeling, is echt wel aan te raden. De streek is op zichzelf trouwens een ware verademing. Ik was er niet alleen - ik schat dat er misschien wel dertig andere wandelaars - allemaal alleen of per twee - naar stonden te kijken in een bijna gewijde stilte. Ook toen ik een hele tijd later dit "kerkje" in de verte zag liggen, stond er een flinke groep mensen bij - alsof het een bedevaartkerkje was. Maar dat is het dus niet: het is leeg - het is ook helemaal geen kerk, het is een kunstwerk... Ik weet niet juist wat de kunstenaar ermee heeft willen uitdrukken. Sommigen zullen misschien zeggen dat het de leegte van de Kerk is, of zelfs het geleidelijk verdwijnen ervan. Zelf zie ik het anders. Momenteel zijn onze kerken inderdaad leeg, de enkele bezoekers niet meegerekend. In dit klimaat lijkt het wel alsof alle franje, die in het verleden misschien wel eens de essentie bedekte, meer en meer verdwijnt en alleen de kern overblijft (of meer zichtbaar wordt). De essentie bestaat er inderdaad in dat je "doorheen" het kerkgebouw moet kijken om God op het spoor te komen, die er discreet als altijd aanwezig is - waar je dus sowieso moet naar zoeken - maar die zich hier laat vinden... Tussen de lijnen lezen, waar je God opnieuw in beeld krijgt...
Hét grote positieve nieuws van de voorbije dagen was misschien wel dat er al een bepaald coronavaccin zou kunnen zijn tegen Kerstmis. Nog niet in groten getale en voor iedereen en waarschijnlijk zelfs nog niet in ons land, maar er komt toch al zicht op de zaak. Nog andere vaccins worden ontwikkeld. De wetenschap doet haar best. Als nu de verdeling nog vlot verloopt, zou ons leven in de loop van 2021 er stilaan weer anders kunnen gaan uitzien. En dat is bemoedigend. Ondertussen moeten we proberen er het beste van te maken. Wie dat zeker proberen te doen zijn de jeugdbewegingen en allerlei acties voor goede doelen. In normale omstandigheden is het najaar de tijd van mossel- en spaghettifeesten en dergelijke, voor caritatieve doeleinden of om de kas te spijzigen van de jeugdbewegingen. Allicht hebt u ook al berichten gekregen van een 11.11.11-actie of van een jeugdbeweging die nu in de plaats van het traditionele eetfeest voor afhaalschotels zorgt. Natuurlijk met inachtname van de coronaregels en met toelating van de plaatselijke autoriteiten. Het is bemoedigend om te constateren hoe zovele vrijwilligers zich blijven inzetten, ook in deze zo bijzondere omstandigheden. ‘Het bloed kruipt waar het niet gaan kan’ zou je ook kunnen zeggen over die vrijwilligers. Ze kunnen het niet laten. Ze worden creatief – of nóg creatiever- als de omstandigheden het vragen. Omdat inzet voor anderen, voor het goede doel, belangrijk is. Omdat zo ons samenleven mooier en ons eigen leven zinvol wordt. En dat is zéér positief nieuws.
Hebt u nog positief nieuws waarover ik iets mag schrijven? Laat het mij weten.
Nee, niet over iets wat ik zelf gedaan heb, maar wel over de ouders van de communicanten. Er werd in de eerste lockdown heel wat gevraagd van de ouders. Ouder zijn, werken, leraar zijn,... je vraagt je af hoe ze het allemaal voor elkaar krijgen. Gelukkig mogen de kinderen van de lagere school tijdens deze tweede lockdown wel naar school en is het op dat vlak wat relaxter. Omdat de communicanten van zoveel verschillende scholen en bubbels komen hebben we met de catechisten van de twee pastorale eenheden besloten om geen live catechese te geven maar om te zorgen voor een online aanbod. Een uitdaging voor de ouders ! Want taal en rekenen... dat is goed of fout. Bij catechese is dat toch wat anders. Catechese is niet in de eerste plaats een kennisoverdracht. Geloven onder woorden brengen en delen met je kinderen... dat is eventjes uit je comfortzone komen. Dat zijn we niet gewoon. Maar het is gelukt ! Van verschillende kinderen heb ik al een tekstje of een tekening binnen gekregen. Het resultaat van een geloofsgesprek met hun ouders. De vraag was om iets te tekenen/schrijven dat vertelde wat hun het meest getroffen had in het verhaal. Dit keer was het het verhaal van de Goede Herder die via YouTube verteld werd door pastor Chris. Deze week krijgen ze het verhaal van de blinde Bartimeüs in de mailbox. Dat verhaal wordt verteld door de catechisten Laetitia en Jurian. Ik kijk al uit naar de hoe de gesprekken van de ouders met hun kinderen zullen verlopen. En wat het antwoord van de kinderen zal zijn. Ik ben ook best wel fier op de catechisten, want ook zij moesten uit hun comfortzone komen. Het verhaal vertellen via een YouTube filmpje zijn ze ook niet gewoon. Naast alle leed dat Covid met zich meebrengt heeft het ook een positieve kant: het laat mensen boven zichzelf uitstijgen. Als dat geen positief nieuws is !
Wat je voor de minsten hebt gedaan, heb je aan mij
gedaan.(Matteüs 25, 31-46)
Ontvang mijn erfenis: mijn koninkrijk. Je leest het
correct: de Mensenzoon kroont ons tot koning. Koning in het enkelvoud want zij,
de héle mensheid, is immers geschapen om koningin te worden. Dat was Gods plan
toen die de wereld schiep. Vermenigvuldig u en heers! (Genesis 1, 28). Ons
wacht dus een koningschap met alle waardigheid en eer en pracht en luxe en
paradijslijk comfort van dien. Deze boodschap sluit het kerkjaar met lezingen
uit het Matteüsevangelie af.
We krijgen hier terloops een interessante omschrijving
van de term ‘rechtvaardigheid’. Op vele gevels van onze gerechtshoven vinden we
een balans afgebeeld. Al of niet met een geblinddoekte ‘Vrouwe Justitia’ erbij.
Klassiek zinnebeeld van het juiste evenwicht tussen rechten en plichten; voor
wat hoort wat; geven en nemen; alles gewikt en gewogen en eerlijk verdeeld; en
iedereen gelijk voor de wet. Liefdadigheid blijft hierbij een vrije optie. Het
leven is al lastig genoeg voor iedereen… Maar Jezus noemt pas diegenen rechtvaardig
die zomaar weggeven aan al wie het nodig heeft. En het is daarbij zelfs niet
nodig dat onze rechterhand weet wat de linker doet: “Waar hebben we U gezien?
Wanneer hebben we U bezocht…?“
Het stond al veel vroeger te lezen: als we Gods
Verbond in ere willen houden dan helpen we de armoede de wereld uit. “Er
zullen onder u geen armen zijn” (Deuteronomium 15, 4). Jezus herhaalt en
onderstreept een oud ideaal dat, lang voordien, in Mozes’ mond werd gelegd.
Wij denken soms aan de hemel verdienen en vragen ons
misschien af wie bij die elite van gelauwerden mag horen. Jezus houdt absoluut
geen rekening met eretitels en godsdiensten. Alle naties, rangen en talen
verschijnen voor Hem, lezen we. Elk liefdesgebaar is gezegend en gekroond.
Katholieken hebben niet het monopolie over de liefde. Dat weten we en we
krijgen het hier nog maar eens uitgelegd.
Ten slotte is het radicale opsplitsen van bokken en
lammetjes, van goede en slechte mensen, een nogal choquante voorstelling. Want
ik besef dat ikzelf, en elke mens, dat raar mengsel van gif en van balsem is.
Je kan dus nooit iemand zomaar compleet en onherroepelijk veroordelen. Toch
vonnissen wij nog elk moment van de dag. “’t Is mij een pateeke!”, horen
we dan. En we menen hier de Bijbelse toelating te vinden om iemand zo te mogen
afwijzen. Laten we de vele passages over het Laatste Oordeel overwegen zoals
een Jood dat zou doen. Die stelt niet de vraag: ‘zal dat later echt zo
gebeuren?’, maar wel: ‘waarom wordt dit schriftverhaal mij hier verteld?’
Welnu, telkens weer drong Matteüs er met zulke schokkende vertelsels bij de
hoorders op aan om NU waakzaam te zijn en vandaag nog oordeelkundig keuzes te
maken – al is dat het laatste wat ik doe.
Hou jij ook jouw hart vast voor Kerstmis dit jaar? Dan ben je ongetwijfeld niet de enige. Her en der hoor je dat het belangrijk is om Kerstmis te ‘redden’, en dat de coronamaatregelen misschien wel wat versoepeld moeten worden opdat we toch met z’n allen Kerstmis zouden kunnen vieren. Want zeg nu zelf, wat voor Kerstfeest kan dit nu zijn wanneer we niet bij elkaar mogen komen met familie en vrienden? Kerstmis is toch bij uitstek de tijd om gezellig samen te zijn rond een rijk gevulde feestdis, met een kerstboom bedolven onder pakjes? Zonder al deze zaken is het eigenlijk geen echte Kerst. Maar het zijn natuurlijk vreemde tijden. Het is waar dat we niets liever zouden willen dan in die dagen bij elkaar komen, maar niemand van ons wil toch aan zijn geliefden bij de Kerstboom een vergiftigd geschenk geven dat Covid-19 heet? Moeten we niet veeleer levens redden in plaats van Kerstmis? En misschien is het wel eens fijn om Kerstmis te vieren zonder alle stress waarmee dit feest gepaard gaat: het uitgebreide koken en de zoektocht naar het juiste geschenk. Wanneer we Kerst dit jaar heel klein en intiem houden, zoals ook Steven Van Gucht het voorstelt, dan zou het wel eens kunnen zijn dat het dit jaar niet de verschrikkelijkste Kerst ooit wordt (er zijn trouwens veel ergere dingen dan dat), maar juist een heel bijzondere en mooie Kerst. Want als de gebruikelijke ‘Kerststress’ wegvalt, dan komt er misschien ruimte vrij om dit jaar eens echt stil te staan bij wat Kerstmis betekent, namelijk dat God tastbaar nabij komt en ons uitnodigt om diezelfde goddelijke nabijheid op onze beurt gestalte te geven. Het zou wel eens kunnen dat op die manier Kerstmis echt wel gered wordt, dat we Kerst ontdoen van de vele bijkomstigheden en terug tot de kern van het feest doordringen. Daarom dan ook dit lied dat op het eerste zicht speciaal geschreven lijkt te zijn voor Kerstmis 2020: ‘Have Yourself a Merry Little Christmas’. Het is nochtans een lied uit 1944 uit de musical ‘Meet Me in St. Louis’. Het wordt gezongen door Judy Garland. Achteraf is het nog door velen uitgevoerd (o.a. door Frank Sinatra, maar dan met een aangepaste en meer vrolijke tekst), maar niemand kan het zo mooi als Judy! Het lied was trouwens ook populair bij Amerikaanse soldaten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Niet te verwonderen eigenlijk. Vrij vertaald komt het hierop neer: ‘Schenk jezelf een zalig klein Kerstfeest. Laat je hart licht en vreugdevol zijn. Volgend jaar zijn al onze zorgen mijlen ver weg. De tijd komt wel weer dat we opnieuw met trouwe en dierbare vrienden samen zullen zijn. Vrij spoedig zullen we terug allemaal verenigd zijn. Tot dan moeten we wat op onze tanden bijten. Dus schenk jezelf een zalig klein Kerstfeest.’ Judy Garland heeft eigenlijk dezelfde boodschap als Steven Van Gucht. Aan jou de keuze naar wie je wil luisteren…
BZN-spreuken zijn al heel lang een constante aanwezigheid bij mij thuis. En dat op verschillende manieren: als bureaublad soms, de maandelijkse spreuk en een dagkalender op mijn bureau. Vanwaar die band met Bond Zonder naam? Het begon in de jaren ‘70. Tante Gette kwam mee op Chirokamp als kookmoeder. Zij was ook promotrice van BZN. Door haar leerden we de beweging, opgericht door Phil Bosmans, beter kennen. Zij zorgde er ook voor dat wij, de leiding, maandelijks de spreuken ontvingen. Jammer genoeg stierf zij veel te vroeg in 1977. Later was Lieve Depuydt de vertrouwde figuur van BZN. Zij verkocht boeken en producten van BZN tijdens de dekenale namiddagen rond Welzijnszorg en Broederlijk Delen. Vooral de kalender en de kaarsen raakten vlot verkocht. Maar wat mij vooral aanspreekt is de boodschap van aandacht en inzet voor de zwakke, kleine mens in onze samenleving. Tal van sociale projecten proberen mensen een opvang te bieden, een ontmoetingsplaats, de kans om terug op adem te komen, nabijheid … De spreuk van deze maand ‘Mag het wat zachter?’ is een oproep voor een geweldlozer wereld. ‘Mag het wat zachter? Waar woorden wapens worden, krijg je oorlog. Dat is niet wat we willen. Daarom is het zo belangrijk je woorden te wikken en te wegen. Met je hoofd én met je hart. Om dicht bij jezelf te blijven en goed te luisteren naar wat de ander jou vertelt. En naar wat dat met jou doet. Hoe vul jij dat verhaal aan? Wat wil jij vertellen en hoe ga je dat doen? Kies voor liefdevolle communicatie, ook in het heetst van de strijd. Of misschien, net dan! Laat je taal mild zijn, niet opruiend. Laat je zinnen verzoenen, niet uit elkaar drijven. De wereld is al hard genoeg. Mag het wat zachter?’ Met of zonder spreuk van BZN, Gods liefde naar mensen brengen blijft de oproep voor elke dag.
