Zondag 1 augustus: Achttiende zondag door het jaar-B
Naar aanleiding van de broodvermenigvuldiging zegt Jezus aan de mensen en aan ons in het evangelie van deze zondag (Joh 6, 24-35): “Ik ben het brood des levens: wie tot Mij komt zal geen honger meer hebben, en wie in Mij gelooft zal nooit meer dorst krijgen”. Jezus stilt onze diepste honger en lest onze diepste dorst: onze honger naar de zin van het leven en onze dorst naar liefde.
Vandaag, 30 juli, is het de ‘Internationale Dag van de Vriendschap’. Dit is een initiatief ooit in het leven geroepen door de Verenigde Naties om de rol te benadrukken die vriendschap speelt in het bevorderen van vrede in verschillende culturen. En dat vriendschap zo belangrijk is, dat weten we allemaal. Zelf heb ik vooral het afgelopen anderhalf jaar meer dan ooit ervaren hoe belangrijk vrienden zijn. Het waren vrienden die hielpen om de corona-lockdowns door te komen, door bijvoorbeeld elkaar op te bellen, te facetimen of te skypen, door elkaar te whatsappen, en vooral toen er lichte versoepelingen waren door samen te gaan wandelen. Ik mag echt zeggen dat sommige van die vriendschappen door de coronacrisis intenser en hechter zijn geworden. Ook in de Bijbel is vriendschap heel belangrijk. Bekend is bijvoorbeeld de intense vriendschap tussen David en Jonathan zoals we die kennen uit 1 Samuël. Ook Jezus had heel wat vrienden, maar zijn vriendschap met Johannes was heel sterk. En ook een kerkvader als Augustinus wist hoe belangrijk vriendschap was. Van hem is immers de uitspraak ‘een vriend is iemand die alles van je weet en toch van je houdt’. Een vriend is daarom ook iemand op wie je kan steunen als het even moeilijk gaat, of voor wie je zelf een steun en toeverlaat kan zijn. Dit wordt heel mooi verwoord in het lied ‘Leun op mij’ van Ruth Jacott dat je hier kan beluisteren (en dat ze heel uitdrukkelijk tot iemand persoonlijk zingt in deze versie). Ook heel bekend is de icoon van de vriendschap die je kan bewonderen in het Louvre (zie afbeelding hieronder). Op die oude Egyptische icoon zie je Jezus en abt Menas. De icoon dateert uit de 6de-7de eeuw. Op die icoon legt Jezus zijn rechterhand vriendschappelijk op de schouder van Menas. Inderdaad, ook Jezus kan voor elk van ons een vriend zijn, een nabije vriend bij wie we terecht kunnen en die ons steunt en zegent. En als we dat voor elkaar zijn, elkaar tot steun en zegen zijn, dan wordt het Rijk Gods tastbaar en zichtbaar. Laten we vandaag dus dankbaar zijn voor allen die ons tot steun en zegen zijn, en voor allen voor wij wij zelf een steun en een zegen mogen zijn. Misschien is het vandaag op deze ‘Internationale Dag van de Vriendschap' wel het ideale moment om hen hiervoor eens te bedanken?
Vakantietijd is altijd wel een periode om wat te ontdekken. Zo was ik voorbije weken in een kerkje waar helemaal achteraan een beeldje van Sint Rita stond, enigszins verborgen in een nis. Het is wel algemeen geweten dat Sint Rita de patrones is van 'de hopeloze gevallen'. (De uitdrukking zelf heeft bij mij wel eens misschien wat minder gepaste, grappige connotaties opgeroepen. Zo is het al een hele tijd geleden - ik was nog een peuter - dat ik gevallen ben, heel regelmatig zelfs, zozeer dat mijn moeder wel eens hopeloos moet geworden zijn als ik daarbij mijn knie weer eens had opengehaald. Of ik door dit hopeloos vallen tegelijk ook een hopeloos geval was (of ben) laat ik graag aan u, lezer, om te beoordelen....) In een ernstiger register wil ik mij wel eens afvragen wie er echt "hopeloze gevallen" zijn en dan bedenk ik dat het daarbij gaat over het tegenovergestelde van "hoopvolle gevallen". De sleutel is blijkbaar 'de hoop': mensen die zozeer door het leven getroffen zijn, dat ze ze elke hoop op beterschap zijn verloren. Je kan het misschien anders formuleren en zeggen dat Sint Rita de patroon is tegen de wanhoop. Er moeten nogal wat van die situaties zijn, want in de nis van dat kerkje hadden mensen, achter het beeldje, briefjes gedeponeerd, tientallen, misschien honderdtallen met daarop - dat laat zich raden - gebedsintenties. Ik heb er een tijdje bij gemediteerd. Ik heb natuurlijk geen intenties gelezen - het komt alleen God toe het geheim van het gebed te kennen (én aan degene met wie de bidder het zelf graag wil delen) - maar ik kon er mij toch wel iets bij voorstellen. Tot wie en hoe bid je als je de hoop op beterschap verloren bent? Zou Sint Rita in Coronatijden, waar het perspectief soms ver te zoeken was, geen overuren hebben gemaakt? Is het - vanuit God bekeken - niet wonderbaar dat Hij ons ook voor die situaties een voorspreekster geeft? Misschien moet ik Sint Rita toch maar een ereplaats geven...
Een vakantiehuisje in Drenthe (Nederland), in de natuur, samen met mijn zoon en drie kleinkinderen (2, 6 en 8 jaar). Net iets wat ik nodig had. Toen ik in de auto stapte vroeg de middelste: "oma heb jij je tweede spuitje al gehad?" Het pakte mij hoe bezorgd hij was, wat lief toch. Met de twee grootste kinderen zijn al heel wat uitstappen mogelijk, dus bleef ik thuis met de jongste. Zo kon hij zijn middagdutje doen en moest hij zich niet ergeren dat hij niet op het speelplein kon doen wat zijn broer broer en zus wel konden. Een dyno museum bezoeken of gaan zwemmen in het grote zwembad, daar is hij ook nog te klein voor. Maar hij heeft het naar zijn zin gehad hoor... wonderlijk hoe goed hij zich kan bezig houden. Hij is in een fase van ontdekken. De tuin was met een natuurlijke beplanting veilig afgemaakt zodat hij niet weg kon. Het grootste plezier vond hij in rondom het huis te lopen. De eerste dag stapte ik met hem mee maar op een keer zei hij "nee oma". Zijn ogen straalden toen hij voor het eerst alleen rond het huis liep. Ontelbare keren heeft hij het gedaan tijdens de vakantie. Niet te geloven hoe creatief een jongen van twee kan zijn. Zijn doel was op zijn buik op twee ballen tegelijk gaan liggen en hij bleef oefenen tot dat hij het kon en het is hem ook gelukt. Of houtschilfertjes vanop de oprit in een regenpijp steken en het er met een stokje weer uithalen. Hoe lang is hij daar niet mee bezig geweest... Oma moest telkens komen kijken. Hij bouwde ook zijn eigen hindernissenparcours met een omgevallen tuinstoel (zie foto). Weet je het zijn die dingen die mij vreugde geven. Zien hoe gelukkig hij is als hij op ontdekking gaat of slaagt in wat hij wil bereiken. De schittering in zijn ogen toen hij mij ontglipt was in huis en boven in het stapelbed lag... stokstijf, met een brede overwinningsglimlach. Het zijn de kleine dingen die het doen. Het weer was naar mijn normen fantastisch (21 - 22°), we hebben elke maaltijd buiten kunnen eten en 's avonds was er spelletjesavond waardoor ik de kinderen weer op een andere manier leerde kennen. Ontdekken hoeveel ze geëvolueerd zijn het laatste jaar en ervaren hoe sterk de band is. Dat kleine geluk dat mij gegeven is leert mij dat er meer is tussen hemel en aarde. Dat kleine geluk is voor mij de glimlach van God.
Zondag 25 juli: Zeventiende zondag door het jaar-B
We horen het evangelie van de broodvermenigvuldiging (Joh 6,1-15). Jezus wil het weinige dat we hebben vermenigvuldigen om vele mensen gelukkig te maken. Dat is een grote troost als we naar onze eigen kleinheid zien. Zo worden we bemoedigd om met de Heer te blijven meewerken, ondanks onze beperktheid.
Enkele dagen geleden bezocht ik de biënnale ‘Kunst in de heilige driehoek’ in Oosterhout (Nederland). Het is slechts een uurtje rijden vanuit Brussel en dus een ideale bestemming voor een daguitstap. Het loopt nog tot en met 15 augustus, dus snel zijn is de boodschap. Deze expositie vindt plaats in de majestueuze Sint-Paulusabdij en het prachtige klooster St. Catharinadal in Oosterhout. Wegens werkzaamheden is de Onze Lieve Vrouwe abdij niet toegankelijk (doordat deze drie abdijen/kloosters vlak bij elkaar liggen wordt dit gebied de heilige driehoek genoemd). Er worden in de kloostergebouwen, kloostertuinen en kloosterkerken hedendaagse kunstwerken getoond van bekende (Berlinde de Bruyckere, Anish Kapoor, Bill Viola, …) en minder bekende artiesten. De rode draad doorheen de tentoonstelling is ‘hoop’. De expositie is echt een verademing, niet enkele en alleen door de getoonde kunstwerken, maar ook door de verstilde omgeving. Tussen haakjes: deze expositie vind ik persoonlijk veel beter dan de editie van Watou dit jaar, die ik zeer teleurstellend vind. Maar over smaken valt natuurlijk niet te discussiëren. In Oosterhout is ook een werk te zien van de Belgische Leendert van Accoleyen (zie foto hieronder). Het is een ontroerend kunstwerk dat volledig beantwoordt aan de thematiek van de expositie: met touwen bindt hij enkele afgevallen boomtakken aaneen en lapt zo de boom terug op. Hij zet er zelfs wieltjes onder! Het getuigt ervan dat iemand er vertrouwen in heeft dat het toch nog goed komt met die boom, dat de breuken zullen helen. Op die manier wordt dit een echt religieus kunstwerk dat verwijst naar God, die de hoop nooit opgeeft, en ons tegelijk oproept om zelf nooit de moed te verliezen. Dat we nooit de hoop mogen laten varen hoor je ook in het lied ‘hoop’, een tekst van Ivo de Wijs op muziek gezet door de vorig jaar overleden Louis Van Dijk, hier vertolkt door Wouter Hamel.
Pastor Gino
Werk van Leendert van Accoleyen
Ik
Ik heb als kind geleerd
Wat goed was en verkeerd
En ook van de drie-eenheid: hoop, geloof en liefde, maar – helaas
Helaas
Verloor ik ’t idee
Dat al ons wel en wee
Bestuurd wordt en gestuurd wordt door een Iets of door een Grote Baas
En ik
Ik had de liefde lief
Misschien wat te naïef
Want ach, wie ik beminde was ik na een tijd en tot mijn spijt
Weer kwijt
En tja
Zo werd ik blind en doof
Geen liefde, geen geloof
Maar wat ik van m’n leven niet verliezen wil, is hoop – is hoop
De hoop
Op straks en op daarna
De hoop op: ja, hoera
De hoop die zachtjes zegt: Schep moed
Al wat je doet
Komt goed, gaat goed
De hoop
Op eeuwen aan ’n stuk
Van wereldwijd geluk
De hoop die zegt: Het komt terecht – dus zit niet bij de pakken neer
De voorbije week kregen we beelden te zien die we nooit hadden verwacht: de watersnood zorgde voor een vloedgolf van vernieling, doden en vermisten. Schokkende beelden waren het van mensen die soms alles verloren hadden: hun bezittingen maar ook dierbaren; mensen in het ongewisse van wat er met vermisten gebeurde. Het heeft iets onwezenlijks. Maar wat mij nog meer getroffen heeft, is de vloedgolf van solidariteit die heel snel op gang is gekomen. Mensen willen helpen op zoveel manieren. Een helpende hand uitsteken om te laten voelen dat mensen er niet alleen voorstaan in hun nood.
Vandaag werd Diane Mestdag begraven in de kerk van Sint Lambertus. Zij was een gelovige vrouw, die altijd bereid was om een helpende hand te reiken en mensen nabij te zijn, zoals zij deed in ziekenzorg en de seniorenwerking. Er was gekozen voor de tekst uit het Mattheüsevangelie (Mt. 14, 22-36) waar Jezus over het meer naar zijn leerlingen loopt en Petrus uitnodigt om naar Hem toe te komen. Wanneer Petrus bang wordt en begint te zinken, steekt Jezus zijn hand uit en redt hem. Een helpende hand: wie kan zonder?
Zondag 18 juli - 16de zondag door het jaar B - Marcus 6, 30-34
‘Zij waren als schapen zonder herder.’ In dit kort stukje evangelie, tussen de zending van de leerlingen en de eerste broodvermenigvuldiging in, komt de blijvende spanning van ons christen zijn aan bod. Zeker in deze vakantietijd zou je kunnen zeggen dat de eerste verzen van het evangelie vertolken wat we allemaal ervaren: “Het is goed er eens uit te zijn. We zijn toe aan welverdiende rust. Na inspanning is het tijd voor ontspanning.” Ieder mens moet van tijd tot tijd wat rust nemen om bij zichzelf te komen en daardoor ook bij God. Dat deed Jezus in zijn tijd en dat stelde Hij ook aan zijn leerlingen voor toen ze terugkwamen van hun pastorale en diaconale arbeid.“ Rust wat uit…” In het scheppingsverhaal staat het reeds: de zevende dag werd tot rustdag gemaakt; een rustdag die met regelmaat moest terugkeren. En toch wordt vanuit de eerste lezing volledig de nadruk gelegd op de slotzin van het evangelie: “Hij had zeer met hen te doen, want ze waren als schapen zonder herder.” De rust is voor later! We mogen hier Jezus weer herkennen als de ‘ware herder’ met hart voor zijn schapen, als diegene die altijd opnieuw wordt aangegrepen door de nood van mensen, van de zwaksten en de kleinsten eerst. Marcus benadrukt op deze manier dat God door en in Jezus omziet naar zijn volk. Maar Jezus staat niet alleen als herder, want ook in dit evangelie worden de leerlingen nauw betrokken bij het gebeuren. Jezus kon en kan geen goede boodschap brengen buiten mensen, buiten
Neen, bovenstaande regel is niet het refrein van de nieuwste hit van één van onze Vlaamse zangers, maar wel de beroemde openingswoorden van ‘De Belijdenissen’ van de heilige Augustinus, een theoloog en kerkvader uit de vierde-vijfde eeuw. Hij beschrijft er het verhaal van de zoektocht van zijn hart, en dus ook van ons eigen hart. Augustinus roept vooreerst op om het eigen hart te vinden. Daarmee bedoelt hij mijn eigen innerlijkheid, diegene die ik werkelijk ben. En omdat wij naar het beeld en de gelijkenis van God zijn geschapen, vind ik in mijn diepste innerlijke God zelf. God is er aanwezig. Om God te vinden moeten we dus niet ver gaan zoeken, maar moeten we in ons hart gaan kijken. Als we God ergens anders zoeken, dan raken we verward en gedesoriënteerd. Ons hart wordt rusteloos als we niet ervaren dat God in het diepste van mezelf woont. Daarom roept Augustinus voortdurend op om onze eigen innerlijke kern terug binnen te gaan. Daar zullen we rust vinden, omdat we daar God zullen aantreffen. Daar, in ons eigen hart, wacht God ons op. Terugkeren naar het eigen hart is voor Augustinus dus ook een opstijgen van het hart naar God. En omdat in elke mensenhart God schuilt, roept Augustinus ons ook op om elkaar te beminnen. Want dan bemin ik God ook in zijn beeld, zowel terug te vinden in mijn eigen hart als in het hart van de naaste. Deze zomertijd is misschien een uitgelezen tijd om de Belijdenissen van Augustinus ter hand te nemen. Of om gewoon die tocht naar het eigen hart te maken, om daar dan God te ontmoeten. Dit zal ons hart dat soms zo rusteloos is, tot rust brengen, echte rust, de rust die enkel God ons kan geven. En is rust niet datgene waar we naar op zoek zijn in deze vakantietijd? Om ons te begeleiden bij die weg kunnen we luisteren naar hoe de benedictijnermonniken van Keur Moussa in Senegal, bekend om hun liederen begeleid op de kora-harp, het verwoorden. In hun liederen vermengen ze Afrikaanse ritmes en instrumenten met Westerse liturgische zang.
(tekst: Refr.: Viens Seigneur, car notre cœur est sans repos quand il demeure loin de toi. 1 - Je dors mais mon cœur veille et j'entends le Seigneur qui m'appelle. 2 - Ouvre-moi car je me tiens à la porte et je frappe. 3 - Si tu m'ouvres ton cœur, je ferai chez toi ma demeure.)
‘Mensen zonder dromen slapen hun hele leven lang.’ (BZN) Dromen doen we allemaal wel, al herinneren we niet altijd onze dromen. Mijn droom van vannacht herinner ik me wel. Ik was terug op school en zoals gebruikelijk op het einde van het schooljaar moest allerlei administratie in orde geraken. En in mijn droom lukte dat maar niet. We kunnen ook dromen van wat we graag zouden hebben: zonnig weer, een mooi huis, een goed inkomen, … allerlei materiële dingen die ons gelukkiger zouden maken. En toch is er meer! We kunnen ook dromen van vriendschap en liefde, van mensen om heen van wie we houden en van wie wij houden. Dromen van een rechtvaardiger wereld, van een leefbare wereld nu en in de toekomst, van solidariteit, van vrede, … ‘I have a dream!’: daar begint het mee. Maar dromen vragen ook om inzet, om daadkracht om ze te realiseren, om een wakker hart en een wakkere geest. Moge de Geest ons daarbij helpen!
De Chiro van Stokkel is een Chiro met vaste tradities. Sinds jaar en dag vertrekken ze op kamp op 11 juli en komen ze terug op 21 juli. Makkelijk om te onthouden. Je moet je nooit afvragen: ‘wanneer gaat de Chiro nu weer op kamp?’. Je weet dat het altijd in dezelfde periode is. De vertrekdag begint ook steevast met een eucharistieviering in de kerk van Stokkel. Dit jaar viel de elfde juli op een zondag. Dus kwam de Chiro, met de leiding, oud-leiding, ouders, grootouders en sympathisanten naar de zondagsviering. Een evenement. Het deed ons allemaal deugd om met zovelen te kunnen eucharistie vieren. De Chiro zorgde voor de liederen. En dat klonk goed in die grote kerk van Stokkel. Op het einde van de viering deed de groepsleidster – ook naar vaste traditie – nog een woordje en werd het bivaklied gezongen. Daarna moest iedereen - ook volgens aloude gewoonte - nog eens naar het toilet en volgde de formatie in de tuin van de pastorij. Het daaropvolgend afscheid was voor de ouders en grootouders wel een beetje emotioneel, want dit jaar is er omwille van de coronaregels geen bezoekdag op kamp. En dan vertrok de bus. “Nieuwkerken-Waas, houd u klaar!” had de groepsleidster gezegd. Want de Chiro is daar… De lezingen van de voorbije zondag – de vijftiende in het B-jaar- pasten wonderwel bij de vertrekdag naar het kamp. Amos, een boer, vertelt dat hij van achter zijn beesten is weggehaald om als profeet door Israël te trekken. En Jezus zendt zijn apostelen – vissers en andere werkende mensen- op tocht om van zijn boodschap te getuigen. Gewone mensen worden door God gezonden. Ook wij zijn door God gezonden om in ons dagelijks leven van Gods liefde te getuigen: op ons werk, op school, in onze straat en onze buurt, in onze familie of vriendenkring, op vakantie of gewoon thuis. Niet zozeer met grote woorden, maar door onze houding, onze levenswijze, onze omgang met onze medemensen. Ook wie op kamp of op vakantie vertrekt, wordt gezonden: door heel onze manier van doen en laten, door onze vriendelijkheid en bereidwilligheid kunnen wij aan mensen iets doen voelen van Gods nabijheid en zorg. Daarbij is het kampthema van Chiro Stokkel dit jaar: ‘Chiro fiësta’. Ze stellen elke dag van het kamp in het teken van een feest: een doopfeest, een verjaardagsfeest, een trouwfeest, een kerstfeest… Om van elke dag een feest te maken, is het nodig dat iedereen meewerkt, goedgezind is en behulpzaam. Dat geldt niet alleen voor de Chiro en op kamp, dat geldt voor ons allemaal en ook in het dagelijks leven. Laten we elke dag proberen het leven een beetje tot een feest te maken voor elkaar.
Zondag 11 juli - 15de zondag door het jaar B - Marcus 6, 7-13
‘Jezus zendt de twaalf uit.’ Veronderstel even dat u, op het einde van de viering, na de zegen de boodschap meekrijgt: “Ga heen, en vertel aan je buren en aan wie je op straat tegenkomt wat je hier hebt gehoord.” Een wel erg uitdagende opdracht! Jezus stootte op tegenstand in zijn eigen stad maar Hij zette zijn opdracht verder: ‘Hij trok door de dorpen in de omgeving om onderricht te geven.’ Ook de leerlingen van Jezus worden erop uitgestuurd om het Rijk Gods te gaan verkondigen, met woord én daad. Zij worden ‘missionarissen, gezondenen’! Zij mogen alleen het noodzakelijke meenemen onderweg, te veel materiële dingen zouden kunnen afleiden van hun opdracht. Om Gods goedheid, Gods liefde aan de mensen te verkondigen en te tonen heb je vooral je hart nodig en een diep geloof en vertrouwen dat God de weg met je meegaat. En je gaat die weg niet alleen, maar samen!
In deze zomermaanden zijn culturele en toeristische tips op hun plaats. Pastor Benno deed ons afgelopen dinsdag reeds naar de Abdij van het Park in Heverlee gaan. Vandaag wil ik je graag uitnodigen om wat dichter bij huis te blijven, en jou eens te begeven naar de ‘Villa Empain’, die sinds 2010 terug schittert in al haar glorie en te bezoeken is dankzij de ‘Boghossian Foundation’. De Villa is een pareltje van art deco-architectuur en ligt aan de rand van het Ter Kamerenbos. In bijgaand filmpje krijg je wat sfeerbeelden van de villa (neen, deze keer dus geen muziek, ofschoon er ook wel wat muziek op de achtergrond te horen is!). Alleen al het gebouw zelf is de moeite waard om te bezoeken, maar momenteel loopt er ook een interessante tentoonstelling onder de titel ‘icons’. Het is een tentoonstelling waar iconen getoond worden, enkele zoals we die kennen uit de religieuze traditie, maar vooral ook heel wat werken van hedendaagse kunstenaars die als het ware eigentijdse iconen hebben gemaakt. Iconen verwijzen naar het goddelijke. Ze zijn een doorkijk naar God. De hedendaagse kunstwerken die te zien zijn verwijzen niet zozeer naar God zelf, maar naar de hedendaagse goden (voetbal, popcultuur, politiek, …). De curator van de tentoonstelling is Henri Loyrette, voormalig directeur van het Musée d’Orsay en president-directeur van het Louvre in Parijs. Toen ik afgelopen zondag door de tentoonstelling liep, dacht ik dat een spiegel niet zou misstaan op deze tentoonstelling. Niet om te zien of mijn haar nog goed ligt, maar wel omdat de spiegel mijn eigen gelaat reflecteert. En is dat gelaat niet juist de mooiste icoon die er is? Zijn wij allen geen ‘iconen’ voor elkaar die verwijzen naar onze goddelijke oorsprong? Volstaat het niet om naar mezelf of mijn medemens te kijken om op die manier God te zien?
Soms zijn het kleine dingen die voor inspiratie zorgen. Op mijn wandelingen, soms tussen twee buien in op dit moment, blijf ik mij verwonderen over de verscheidenheid in de natuur. De kleurnuances treffen mij telkens opnieuw. Ik werd ook aangenaam verrast door een kort artikel over ‘krijtjes’ of wasco ’s. Vooral de titel trok mijn aandacht: “Ik wil huidskleur.” Colour Me Kids brachten 12 krijtjes in verschillende huidskleuren op de markt om de diversiteit van onze maatschappij aan te tonen. Het idee ontstond in Zuid-Afrika, waar een kleuterleidster het niet oké vond dat de kinderen zichzelf niet met de juiste huidskleur konden kleuren. Gisteren had ik met een vriendin afgesproken in Brussel. We kennen mekaar al sinds onze studententijd in Leuven en spraken voor de coronacrisis regelmatig af om een tentoonstelling te bezoeken. Nu was het sinds vorig jaar geleden dat we mekaar nog gezien hadden. Het weerzien deed dus echt deugd. Haar man is Burundees en hun twee dochters hebben dus een bruin kleurtje. Als fiere oma toonde zij ook enkele foto’s van haar twee kleinzoontjes, de ene blank zoals de papa en de jongste wat bruiner, zoals zijn mama. En ik dacht even aan de krijtjes met de verschillende huidskleuren.
Op donderdag 1 juli werd de nieuwsbrief verstuurd van Parcum, het ‘museum en expertisecentrum voor religieuze kunst en cultuur’, gevestigd in de abdij van ’t Park te Leuven-Heverlee. Daarin kon je o.a. lezen dat een schilderij, dat in 1996 gestolen was uit de abdijkerk van ’t Park zelf, in Frankrijk terug boven water was gekomen en terug was bezorgd aan de abdij. Over de omstandigheden van de vondst kon het Franse gerecht nog maar weinig zeggen, omdat het onderzoek nog loopt. Het schilderij is gemaakt door Pieter Jozef Verhaghen, een kunstenaar afkomstig uit Aarschot, die leefde van 1728 tot 1811. Het draagt als titel: ‘Rebekka geeft Eliëzer te drinken’. Het stelt een gebeurtenis uit Genesis 24 voor. Eliëzer is de dienaar van Abraham en heeft van zijn meester de opdracht gekregen een vrouw te zoeken voor diens zoon Isaak. Uitgedroogd van de dorst komt Eliêzer aan bij een bron, waar toevallig ook een meisje arriveert dat Rebekka heet. Gedienstig biedt zij Eliëzer aan om hem en zijn kamelen te drinken te geven. Eliëzer vindt haar een vriendelijk meisje, dat zeker zou passen bij de zoon van zijn baas. Van het één komt het ander en even later zijn Rebekka en Isaak getrouwd. Het straffe is nu dat de dag na het verschijnen van die nieuwsbrief, dus op vrijdag 2 juli, in de liturgie van de vrijdag in de dertiende week door het jaar, als eerste lezing ‘het huwelijk van Isaak’ in Genesis 24 werd gelezen. ‘In de liturgie is er geen toeval’ zeggen sommige liturgisten.
Wat kunnen we nu uit dit alles leren? 1.Nooit wanhopen als iets gestolen wordt; het kan altijd teruggevonden worden. 2.‘De dorstigen laven’ is nog steeds een werk van barmhartigheid. 3.Gedienstigheid kan grote gevolgen hebben. 4.Het verhaal van Rebekka en Eliëzer doet denken aan het evangelie van de Samaritaanse vrouw bij de put van Sichar, in Johannes 4. Jezus vraagt haar om Hem te drinken te geven, maar in het gesprek dat daarop volgt zegt Hij haar en ons: “Wie van het water drinkt dat Ik hem zal geven, krijgt in eeuwigheid geen dorst meer; integendeel, het water dat Ik hem zal geven, zal in hem een waterbron worden, opborrelend tot eeuwig leven” (Johannes 4,14). Rebekka leste de dorst van Eliëzer en trouwde met Isaak. Jezus lest onze diepste dorst en heeft zich met ons verbonden voor altijd. Een meditatie waard.
En nog een vakantietip: bezoek de tentoonstelling ‘Als de bliksem - 900 jaar norbertijnen en norbertinessen’ in de abdij van ’t Park. Ik weet niet of het schilderij er al te zien is, maar ook zonder is de tentoonstelling de moeite waard.
Pastor Benno.
'Rebekka geeft Eliëzer te drinken' door Pieter Jozef Verhaghen
Gisteren sprak pastor Gino in de homilie over de "Liturgie van het alledaagse" of hoe je God kan vinden door met een gelovige bril naar het leven te kijken. De liturgie zit voor mij in de 'ontmoeting', een ontmoeting die boven het gewone uitstijgt, waar je een zekere eenwording voelt. Graag wil ik je laten delen in twee van zo'n voor mij 'goddelijke' ontmoetingen.
Gisteren, juist voor de viering, was ik erbij toen één van de parochianen, na deze lange afwezigheid door corona, voor de eerste keer de kerk weer binnen kwam. Onze armen gingen spontaan open voor een omhelzing, maar dat kon nog niet... We konden beiden onze ogen niet droog houden. Het voelde aan als door God terug aan elkaar gegeven. Echt een moment om te koesteren. Terwijl ik dit schrijf heb ik nog dat warme gevoel. Vorige week mocht ik iets gelijkaardigs ervaren. Mijn schoolvriendin uit het middelbaar kwam op bezoek. Het was bijna een jaar geleden dat we elkaar nog gezien hadden. Ook bij deze ontmoeting voelden we beiden de innerlijke wens om elkaar vast te pakken. "We meugen nog ni é" zeiden we samen. (zij heeft haar tweede vaccin nog niet gehad). Het samenzijn voelde zo goed aan. We deelden lief en leed met elkaar. Het doet zo'n deugd als je voelt dat de ander je begrijpt, naar je luistert, als je mag zijn wie je bent ook als het over de pijnpunten in je leven gaat. Zo'n vriendschap is een Godsgeschenk. Dat is een ontmoeting waar God de hand in heeft, die je boven jezelf uittilt om je aan elkaar te geven. Zo wil ik ook God omarmen omdat Hij mij in staat stelt om deze mooie momenten te 'zien', omdat Hij mij in staat stelt om Hem te zien in het leven van elke dag.
Pastor Mariette
PS: Niet enkel op de topmomenten zoals ik deze week mocht beleven maar ook in de kleine dingen van elke dag kan je God ervaren/ontmoeten. Wil je er mee over lezen dan is dit boekje een aanrader: "Liturgie van het alledaagse" van Tish Warren .
Zondag 4 juli - 14de zondag door het jaar B - Marcus 6,1-6
‘Een profeet wordt geëerd buiten zijn eigen stad.’ De mensen staan aanvankelijk in bewondering voor Jezus’ woorden; voor zijn wijsheid en krachtige daden. Maar dan keert de stemming om; de mensen nemen aanstoot aan Hem, zegt Marcus. De meesten beluisteren Jezus alleen in de eerste taal. Ze horen niet dat er nog een ondertoon in doorklinkt, een tweede taal. Daarin zouden ze kunnen horen dat Jezus niet zichzelf verkondigt, maar Gods boodschap en dat zijzelf worden aangesproken om die boodschap waar te maken. Er wordt daadkracht van hen gevraagd. Zo zegt ook God tegen Ezechiël in de eerste lezing: “Ik zend je!”, wat zoveel betekent als “Ga aan het werk!”. De meeste mensen horen en zien in Jezus alleen de zoon van de timmerman, iemand van eenvoudige komaf, uit hun eigen midden. Wat denkt die wel? Zij herkennen in Jezus niet de echte profeet, degene die zoals Ezechiël en Paulus wordt geroepen door God, die niet spreekt uit eigen naam. De profeet wordt voortgedreven door Gods Geest en kan dus niet onpartijdig zijn. Hij kiest altijd de kant van de zwaksten, van de verdrukten. En zo ondervindt hij tegenstand want hij praat mensen niet naar de mond maar klaagt onrecht aan en komt op voor gerechtigheid. Ik zou willen eindigen met twee gedachten of wensen. Ten eerste dat ook wij naar de ‘profeten van deze tijd’ zouden luisteren met die tweede taal, dat wij doorheen de persoon zouden luisteren naar de boodschap van God. En ten tweede dat wij als gelovigen, opgeroepen om Gods genade waar te maken, om die om te zetten in daden van liefde, ons gedragen weten door God. Want daar haalden Ezechiël, de profeten Paulus en Jezus de kracht vandaan om door te gaan, ondanks tegenstand. Moge het ook voor ons zo zijn, zoals Paulus schrijft: ‘Je hebt genoeg aan mijn genade. Kracht wordt juist in zwakheid volkomen.’
Eindelijk is het zomer en grote vakantie! Eén van de meest bekende muziekstukken om deze tijd te begeleiden is ongetwijfeld ‘de zomer’ uit de ‘Vier Jaargetijden’ van Antonio Vivaldi. Het is eigenlijk pas sinds de jaren dertig van de vorige eeuw dat Vivaldi van onder het stof werd gehaald. ‘Il prete rosso’, de roodharige Venetiaanse priester en musicus die meer dan 700 composities op zijn naam heeft staan. De meeste van zijn stukken werden gecomponeerd voor de weesmeisjes van het Ospedale della Pietà in Venetië. Zijn ‘Vier Jaargetijden’ behoren ongetwijfeld tot één van zijn meest bekend composities. De noten van dit stuk zijn als het ware in onze hoofden gebeiteld. Zo populair zijn ze. De aantrekkingskracht ervan is dat ze een verhaal vertellen: Vivaldi verklankt er vier sonnetten, vermoedelijk zelf geschreven en gebaseerd op het werk van Francesco Petrarca. De luisteraar kan regel voor regel horen hoe Vivaldi zijn woorden in noten vertaalde. Drie delen van dit muziekstuk bezingen de zomer. In 2012 verscheen bij Deutsche Gramophon een bewerking van dit werk door Max Richter onder de titel ‘Recomposed’, met de medewerking van violist Daniel Hope. Richter herwerkte het tot een nog filmischer geheel, omdat hij vond dat de oorspronkelijke muziek wat afgezaagd en te populair geworden was voor hedendaagse oren. Veel van de oorspronkelijke compositie is bij Richter verdwenen, maar elk seizoen blijft herkenbaar. Behalve het her-componeren van het werk zelf, heeft Richter zich ook laten inspireren door elektronische 'soundscapes', waarin van Vivaldi nog tal van echo’s overblijven. Dit alles levert een uiterst boeiend werk op. Daar waar Vivaldi vooral descriptief is, is Richter vooral meditatief en contemplatief. Richter creëert klanklandschappen. Een oud werk in een nieuw jasje dus, waar je jou best gewoon kan laten in meevoeren. Hier kan je luisteren naar het tweede deel van de zomer. En als toemaatje om de vakantie in te gaan een gebed van Manu Verhulst.
God, geef mij een hart dat vakantie kan nemen, zich even uit het gareel van de zorg en de verantwoordelijkheid los kan maken, de aarde kan proeven en ruiken en de lucht en het water en de mensen erbij.
Geef mij een hart, God, dat – klein als een kind – de verrassing beleeft van elke nieuwe morgen en elke nieuwe horizon, dat zich laat drijven op de wolken en gaat rusten in een ondergaande zon.
Geef mij een hart dat nog kan luisteren naar de vogels en kan glimlachen bij de verre geluiden van koeien als de morgen begint. Geef mij een hart dat nog op de uitkijk staat naar vreemde mensen en andere dingen en gelukkig is om hun anders-zijn.
Geef mij een hart dat nog kan spelen, en alles kan vergeten bij een bal in het water of een kind in het zand. Geef mij een hart God, een open hart en open handen om naar mensen toe te gaan, te luisteren naar hun verhalen en te snoepen van hun vriendschap als de avond valt.
Geef mij een hart dat uitnodigt – als een rustbank in de zomer – iedere voorbijganger, ieder mens langs de baan. Geef mij een hart dat zich wil bekeren tot de eenvoud en het geluk om kleine dingen, een hart dat kan bewonderen, zonder te bezitten, en kan bidden zonder woorden, een hart dat doorheen de dingen kan schouwen naar Uw oneindigheid.
God, geef mij een hart dat vakantie kan nemen zoals Gij, op die zevende dag, toen alles weer goed was wat Gij had gemaakt.
En of ik dan in een vliegtuig zal stappen of mijn fiets zal gebruiken, of ik de andere kant van de wereld of de andere kant van mijn dorp zal zien, of de kracht van mijn lichaam zal meten met de golven, of stil van de zetel naar het bed zal gaan, geef mij een hart dat vakantie kan nemen … en dan is het feest al begonnen.
Al ben ik al enkele jaren een gepensioneerde leerkracht, toch blijft 1 juli de datum waarop de vakantie begint. En het klopt ook een beetje want met de naailessen volgen we het ritme van een schooljaar. Na dit toch wel uitzonderlijke werk- en schooljaar verlangen vele mensen naar rust. Even tot rust mogen komen om de batterijen weer op te laden, even uit de dagelijkse beslommeringen van studie, werk, … kunnen stappen om te genieten. Hoe je dat het best kan doen, zal wel voor ieder verschillend zijn. Voor mij hoeft het geen verre reis te zijn. Ik kijk uit naar momenten van stilte, maar vooral ook naar ontmoetingen met vrienden en familie die door de coronacrisis weinig of niet mogelijk waren, naar wandelingen, tentoonstellingen bezoeken, een kerk binnengaan en er in stilte vertoeven in Gods aanwezigheid, … En zeker ook naar de mogelijkheid om veel te lezen!
Ik wens u (en mezelf) in ieder geval af en toe een moment van ‘zalig nietsdoen’!
