vrijdag 13 augustus 2021

‘Maria Knotenlöserin’

Komende zondag vieren wij het feest van Maria Tenhemelopneming, zonder twijfel het belangrijkste Mariafeest van het jaar. Maria heeft veel namen en titels, getuige alleen al de litanie van Maria. In 2020 voegde paus Franciscus nog drie nieuwe titels toe. Zo werd ze tevens ‘Moeder van barmhartigheid’, ‘Moeder van hoop’ en ‘Troost van de migranten’. Een titel die we echter niet zo vaak horen is die van ‘Maria Knotenlöserin’, in het Nederlands ‘Maria die de knopen ontwart’, maar ik vind dat het in het Duits leuker klinkt. Deze titel gaat terug op het schilderij van de Augsburgse schilder Johann Georg Melchior Schmidtner dat zich bevindt in de bedevaartskerk Sankt Peter am Perlach in Augsburg (zie afbeelding hieronder). Op dit schilderij uit 1687 zien we Maria staan op een maansikkel, omgeven door engelen. In haar handen houdt ze een koord vast, waarin zich knopen bevinden die ze ontwart. Onder haar voet bevindt zich de slang die eveneens in de knoop zit. In Duitsland en Zwitserland is de devotie tot ‘Maria die de knopen ontwart’ heel populair, alsook in Argentinië en sommige Zuid-Amerikaanse landen, en dit mede dankzij de huidige paus Franciscus die het schilderij tijdens zijn studentenjaren in Duitsland leerde kennen. Er zit een gans verhaal achter dit schilderij. Als je er meer van wil weten, dan kan je het kort samengevat hier vinden: (https://www.kerknet.be/sites/default/files/leg%20je%20knopen%20bij%20Maria.pdf).

Knopen kennen we allemaal in ons leven. Soms zijn ze groot, soms slechts klein. Het kan echter gebeuren dat die knopen zo’n omvang nemen dat ze haast kettingen worden die ons vastgekluisterd houden en ons verhinderen vrij te bewegen. Daarom is het goed dat we die knopen soms uit handen kunnen geven, bijvoorbeeld in een gesprek met iemand, maar ook in het gebed bij Maria. Het uit handen geven van de zorgen en ze even loslaten is vaak reeds een eerste stap in het groeien naar een oplossing. Hierbij kan Maria ons dus helpen. Om de knopen wat lichter te maken kan natuurlijk ook muziek soelaas bieden. Op dat vlak zijn ontzettend veel Mariahymnes en liederen geschreven. Eén van de vrolijkere Marialiederen is ongetwijfeld ‘Sus sus sus’ dat je hier kan beluisteren. Het is van de hand van Bartomeu Carceres uit de 16de eeuw. Het lied roept op om niet langer te slapen, maar uitbundig de lof te zingen van Maria, vooral omwille van het feit dat God haar heeft uitgekozen om moeder van Jezus te worden. Het lied wordt hier gezongen door het jonge vocaal ensemble Cantoria dat zich specialiseert in de polyfone muziek uit de Spaanse Gouden Tijd.

Pastor Gino

Maria Knotenlöserin