Josquin en Maria

Van 20 tot en met 29 augustus vond in Antwerpen het jaarlijks festival voor polyfone muziek ‘Laus Polyphoniae’ plaats. Dit jaar was het thema: ‘Josquin’. Op vrijdag 27 augustus was het precies vijfhonderd jaar geleden dat de beroemde componist Josquin des Prez was overleden. Hij was afkomstig uit Noord-Frankrijk, dat toen bij het graafschap Vlaanderen behoorde, maar was werkzaam op meerdere plaatsen in Europa. Zijn laatste levensjaren bracht hij door in zijn geboortestreek als deken van het kapittel van Condé-sur-l’Escaut in Noord-Frankrijk, vlakbij de huidige Belgische grens. Hij was zo beroemd, dat er na zijn dood een portret van hem werd opgehangen in de kathedraal van Brussel, hoewel hij daar nooit gewerkt of gewoond had.
Het lag dus voor de hand dat dit jaar het festival ‘Laus polyphoniae’ aan hem gewijd was. Dag na dag waren er concerten met zijn composities en met die van zijn navolgers. Ik had het geluk om enkele van die concerten ‘life’ te mogen bijwonen. Een deugddoende ervaring. Polyfonie is niet altijd makkelijke muziek, maar ze is heel harmonieus en meditatief. Iedereen die wil kan nog het hele festival beluisteren en bekijken tot 30 september via ‘You Tube’. U kan het ganse festival vinden op ‘www.polyphonyconnects.com’ of u googlet gewoon: ‘polyphony connects’ en u vindt zowel alle uitvoeringen als het programmaboek met de teksten en een aantal artikels. De moeite waard.
Mij heeft het in elk geval deugd gedaan om rust en inspiratie te vinden in die mooie muziek. Dit festival vond plaats tijdens de dramatische gebeurtenissen in Afghanistan. Zo kwam de bekende ‘sloganvraag’ weer bij mij op: “kan schoonheid de wereld redden?”. Evenementen zoals dit festival kunnen ons bemoedigen om te blijven geloven dat het Schone, het Goede en het Ware sterker zijn dan het kwade.
Veel polyfone muziek is religieuze muziek, die werd gezongen in onze kathedralen. Ik stel u voor om te luisteren naar ‘Ave Maria…virgo serena’, beschouwd als het beroemdste motet van Josquin en één van de bekendste composities van de vijftiende eeuw. Vandaag, 31 augustus, vieren we in ons land immers de gedachtenis van ‘Maria, Middelares en Moeder van genade’. U ziet een versie met de Latijnse tekst erbij en de Engelse vertaling. Een mooie meditatie voor deze dag. De lijnen met de bolletjes -elk bolletje staat voor een muzieknoot- in het filmpje geven de verschillende zanglijnen aan. Zo zien we wat een geniale compositie dit is.

Pastor Benno.