Opdat we nooit zouden vergeten

Gisteren was het Wapenstilstand, de dag waarop we het einde van de Eerste Wereldoorlog herdenken. In onze streken gaat deze dag vaak eerder geruisloos voorbij, en echte grootse plechtigheden zijn er meestal niet. Heel anders echter in het Verenigd Koninkrijk. Daar is de herdenking van de oorlog heel levend, en dit zowel bij oud als jong. Getuige alleen al de hordes Engelsen die jaarlijks de soldatenkerkhoven ‘in Flanders Fields’ bezoeken. Over het kanaal wordt trouwens ‘Remembrance Sunday’ gevierd in plaats van 11 november, en dit sinds 1946 onder impuls van de Aartsbisschop van Westminster. Door het op de tweede zondag van november te vieren, de zondag die het dichtst bij 11 november ligt, wordt zo de aandacht niet enkel op de Eerste Wereldoorlog gevestigd, maar ook op de Tweede Wereldoorlog en alle recente oorlogen. Traditioneel horen ook de ‘poppies’ erbij, de namaakklaprozen die men op de revers spelt en die oorspronkelijk verkocht werden om fondsen voor oudstrijders te ondersteunen. Eén van de belangrijkste plechtigheden tijdens Remembrance Sunday is de ceremonie in het Londense Whitehall, waar de koninklijke familie kransen neerlegt bij de ‘Cenothaph’, het symbolische lege graf dat een eerbetoon vormt aan de talloze gesneuvelde Britten die geen graf vonden. Merkwaardig is ook datgene wat gebeurt aan de vooravond, op zaterdagavond in de Royal Albert Hall, eveneens bijgewoond door leden van de koninklijke familie, onder de naam ‘Festival of Remembrance’. Het is een indrukwekkende show/plechtigheid die jaarlijks wordt uitgezonden door de BBC. Ook dit jaar kan je om 22 h. onze tijd afstemmen op BBC One voor deze herdenking van allen die hebben gevochten in oorlogen, rampen en pandemies om anderen te beschermen. Verschillende militaire muziekkapellen treden er op alsook enkele vedetten uit de muziekwereld (dit jaar o.a. Gregory Porter). Merkwaardig is ook om te zien hoe dit evenement eveneens een religieus karakter heeft met de bisschop die voorgaat in het gebed. In onderstaand filmpje zie je o.a. een fragment uit de editie van vorig jaar, een eerder vreemde editie omdat er geen volk bij mocht aanwezig zijn wegens de coronamaatregelen. Je hoort er het prachtige, weliswaar wat patriottisch lied, ‘I Vow to Thee, My Country’ op muziek van Gustav Holst en gezongen door de musicalster Ramin Karimloo. De tekst is gebaseerd op een gedicht van Cecil Spring Rice waarin een christen aan het woord is die zowel zijn vaderland als het Koninkrijk Gods trouw is. Het fascineert mij steeds opnieuw dat deze traditie van ‘Remembrance’ in het Verenigd Koninkrijk zo sterk blijft. Ik vind het mooi, omdat de diepe boodschap hierachter luidt: ‘opdat we nooit zouden vergeten’, ook zovele jaren nadien niet. We mogen nooit vergeten wat mensen gedaan hebben voor anderen, hoe mensen hun leven geofferd hebben voor anderen, voor ons, toen en ook nu. En we kunnen slechts hopen dat dergelijke gruwelen nooit meer moeten gebeuren. De laatste zin van het lied ‘I Vow to Thee My Country’ is bovendien niet voor niets genomen uit het boek der Spreuken (Spreuken 3, 17), waar de wijsheid geprezen wordt, wiens wegen lieflijk zijn en wiens paden vredig (‘her ways are ways of gentleness, and all her paths are peace’). Mochten we die wijsheid bezitten en nooit meer verliezen.

Pastor Gino