zaterdag 18 april 2020

Vrede zij met u!

We zijn een week na Pasen. In de Kerk wordt de zondag na Pasen ‘beloken Pasen’ genoemd. 'Beloken' is het voltooid deelwoord van het werkwoord 'beluiken', wat (af)sluiten betekent. Met Beloken Pasen wordt de paasweek of het paasoctaaf (acht dagen vanaf Pasen) afgesloten. Sinds 2000 is deze zondag door paus Johannes Paulus II tevens uitgeroepen tot de Zondag van de Goddelijke Barmhartigheid. Vroeger werd deze zondag de zondag Quasimodogeniti genoemd, letterlijk ‘zoals pasgeborenen’, dit naar de Gregoriaanse introïtus voor deze zondag die teruggaat op de eerste Petrusbrief, de tweede lezing van deze zondag (1 Petrus 2, 2-3: ‘Weest als pasgeboren kinderen begerig naar de geestelijke, onvervalste melk, die u wasdom zal schenken ter zaligheid. Gij hebt immers al geproefd van de zoetheid des Heren.’). Tevens wordt op deze zondag vanouds het evangelie gelezen van de ongelovige Thomas (Joh. 20,19-31). Caravaggio maakte van dit tafereel een prachtig schilderij. Ook Bach schreef in 1724, het jaar van zijn Johannes-Passion, voor deze zondag een schitterende cantate: ‘Halt im Gedächtnis Jesum Christ’ (BWV 67) (je kan ze beluisteren in een uitvoering van de Nederlandse Bachvereniging: https://www.youtube.com/watch?v=-61ml-Qz8aU&feature=youtu.be). Het is een heel swingende cantate, vol vreugde en levenslust. Maar tevens is de cantate doorweven van twijfel, en dit in het voetspoor van Thomas. Ook al wordt in het centrale koraal gezegd dat de verlosser korte metten heeft gemaakt met onze vijanden, toch geeft de alt zich niet zomaar gewonnen. Pas in de gloedvolle aria van de bas ontstaat een kantelpunt als Jezus zelf, door zijn telkens herhaalde geruststellende woorden ‘Vrede zij met u’, de gelovigen bijstaat in hun strijd tussen twijfel en geloof. Uiteindelijk keert dan ook in het slotkoraal de rust terug in de harten van de gelovigen. Merkwaardig toch hoe Bach van alle tijden is. Ook wij worden wellicht heen en weer gesleurd tussen hoopvolle paasvreugde en twijfel en angst. Mochten de woorden van de verrezen Heer ook in ons hart rust brengen: Vrede zij met u!

pastor Gino