De desillusie van Hemelvaart

Je krijgt de indruk dat we vandaag in een soort overgangsfase zitten. De lockdown van de afgelopen twee maanden lijkt achter de rug nu er grotere versoepelingen zijn, maar anderzijds zijn we hoegenaamd bijlange nog niet terug bij het normale. Toch heb ik de indruk dat vele mensen liefst zo vlug mogelijk terug naar dat normale willen gaan. Maar dan slaan we een cruciale fase over, zegt de jonge Nederlandse filosoof, theoloog en voorganger Gerko Tempelman. Tempelman denkt graag out-of-the-box, wat hem tot een uiterst boeiende figuur maakt. Zo richtte hij in Nederland de Death Cafés op (gesprekken over de dood rond de koffietafel), alsook de kerk voor atheïsten en bedacht hij een project waarbij dominees achter de ramen op de Amsterdamse wallen stonden om zo in gesprek te gaan met het publiek. Hij zoekt graag, zoals hij het zelf verwoordt, ‘plekken op waar het schuurt’. In 2018 schreef hij een boek onder de titel ‘Ongeneeslijk Religieus’ dat genomineerd werd voor het beste theologische boek van het jaar. Om nu terug te keren naar de situatie van vandaag: Tempelman zegt dat we momenteel in de desillusiefase zitten, en dat we die niet te vlug uit de weg mogen gaan. Na de ‘honeymoonfase’ van de afgelopen twee maanden, een fase waar we hartverwarmend elkaar op allerlei manieren nabij waren, kennen we nu een desillusiefase, een fase waar we niet zomaar mogen aan voorbijgaan. Zo snel mogelijk het nieuwe normaal in, denken de meesten. Maar dan gaan we te snel, en slaan we een fase over. De desillusiefase waar we nu inzitten is een fase van rouw, verdriet, boosheid en lijden. Het is belangrijk om dit te laten gebeuren en daar nu woorden voor te vinden. Dit kan onder andere via verhalen, kunst, muziek en religie. Het is belangrijk om de pijn en het verdriet te erkennen en niet uit de weg te gaan. Waar zijn de plekken waar je je verdriet kwijt kunt? Waar kan je herkenning vinden voor je emoties? Waar breng je de machteloosheid onder woorden? Waar wordt onze frustratie verbeeldt? Hier heeft kunst en religie momenteel een niet te onderschatten belang. Bij deze fase die we nu doormaken past het feest van Hemelvaart perfect. Hemelvaart heeft juist te maken met desillusie. In bijgevoegd filmpje hoor je Gerko zelf aan het woord over de ‘Hemelvaartperiode’ in coronatijd die we momenteel meemaken.

Pastor Gino